Korona Virüsten Öğrendiklerim – 1
Emrah Akkaş
Bir haftadır evdeyim. Hiç dışarı çıkmadım dersem yalan olur. Çıktım. Öyle sokak sokak, kapı gezmek için değil. Mecburiyetten elbette… Neler yapar insan bir hafta evde kalırda? Şimdilerde her kafadan bir ses çıkıyor. Evde kalın, kitap okuyun, film izleyin, belgesel izleyin… Hepside bir birinden kıymetli tavsiyeler. İnsanlar evlere çekildi. Isısızlaştı ortalık. Yok, dışarıda al ağız gezen tozan. Kim ne okursa, ne izlerse kendi bilir (!)
Bu korona virüsü sözcük dağarcığıma yeni kelimeler ekledi.Şöyle bir bakayım dedim. Türk Dil Kurumu bunları nasıl tanımlamış. Baktım ve aşağıda korona virüs nedeniyle öğrendiğim kelimeleri sıraladım.
Stokçuluk: Stokçu olma durumu, istifçilik (TDK).
Vaka: Bir olay, hadise olarak (TDK).
Dezenfekte: Mikroplardan temizlenmiş (TDK).
Su: Hidrojenle oksijenden oluşan, sıvı durumunda bulunan, renksiz, kokusuz, tatsız madde, ab. (TDK)
Sabun: Kirli ve yağlı şeyleri temizlemekte kullanılan, türlü yağlarla alkaliler birleştirilerek yapılan madde (TDK).
Kurul: Bir işi yapmak, yönetmek veya bir kurum ve kuruluşu temsil etmek için görevlendirilmiş kişilerden oluşmuş topluluk, heyet, konsey, asamble. (TDK).
Açıklama: izah (TDK).
Karantina: Bulaşıcı bir hastalığın yayılmasını önlemek için belli bir bölgenin veya yerin kontrol altında tutulup giriş çıkışların engellenmesi biçiminde uygulanan sağlık önlemi (TDK).
Salgın: Kısa zamanda çevredeki insan, hayvan veya bitkilerin büyük bir bölümüne bulaşan, müstevli:
Salgın hastalık. (TDK).
Tedbir: Önlem (TDK).
Mesafe: Ara, aralık, uzaklık (TDK).
Bu kelimeleri uzatmak elbette mümkün ama iş bunlarla bitmiyor. Kelimeleri alt alta yazarak uzatabiliriz. Lakin amaç kelime öğrenmek ya da öğretmek değil. İnsan olan bu kelimelerin anlamlarını, duyguları anlamalı… Yok, öğle maske stoklamak, yalan yanlış yere insanları galeyana getirmek, bunlar bizlerin ne kadar hilekâr, üçkâğıtçı, düşkün olduğumuzun birer resmidir.
Bak şimdi aklıma geldi. Şu kelimelerin anlamları ne acep birde onlara bakayım;
Düzenbaz, soyguncu, vatanperver, devlet, sosyal adalet, ekonomi, ev ekonomisi, işsizlik, gelir dağılımı, vatandaş ya da yurttaş, kriz, açlık, fatura, hastalık, kıran, doktor, acil…
