Gündelik dilde çok sık kullanılmamakla birlikte ara sıra karşımıza çıkan bir sözcük “ kanıksama-k” sözcüğü. Hatta Akademik çevrelerde bile sözcüğün çok tanındığına ve kullanıldığına sık tanık olmuş değilim ama sözcük geçtiğimiz yaklaşık 200 yıl öncesine ait bir çok sözlükte mevcut. Kelime ya dilde tutunamadığı için unutulup kaybolmaya yüz tutmuş, ya da dilin bir anlamda yoksullaşmasının bir sonucu olarak literatürde çok kullanılamaz hale gelmiş.
Unutulup az kullanılmasının nedeni her ne olursa olsun bizim meramımızı anlatmak için kullanacağımız çok kullanışlı bir sözcük olduğu kesin bu sözcüğü seçtik
Dilimize hangi dilden geçtiği tam olarak bilinmemekle beraber, eski İbraniceden Arapçaya , oradan da Türkçeye geçtiğine dair bilgi kırıntıları mevcut. Yazılı literatürde ilk kullanımına [Ahmed Vefik Paşanın, Lehce-i Osmanisi’nde 1876]rastlanmaktadır.
İlk kullanımlarında 1. Kan dökmeye eğilimli olmak, kana susamak, düşmanlık ve zulm etmek manalarıyla birlikte, 2. Alışmak anlamlarını içerse de sözcük zamanla anlam kaybına veya anlam daralmasına uğramış ve günümüze kadar birinci anlamından yani “kan”la ilişkilendirilen anlamından tamamen boşalarak daha çok “alışmak, duyarsızlaşmak, hissizleşmek, tepkisiz olmak”anlamlarını yüklenmiş ve bu anlamıyla kullanılır olmuştur. Eğer eski sözlüklere bakmasa idim doğrusu ben de sadece günümüzde kullanılan anlamıyla kullanacaktım . Çünkü kanıksamak sözcüğü günümüz Türk Dil Kurumu TDK sözlüğünde ise; “Çok/sık tekrarlama sebebiyle etkilenmez olmak, alışmak bıkkınlık getirmek, usanmak anlamlarında kullanılmaktadır. Ayrıca; kan-ık-sa-mak sözcüğünün ilk yani kök anlamından bağımsız olamayacağını düşünüp biraz yoğunlaşınca kök anlamının “kan” ile alakalı olduğu bilgisine ulaştığımı da belirtmekte fayda var.
Sözcüğün kendi dünyamdaki ilk karışığını neredeyse 20 yıl önce bizatihi yaşayarak hissetmiştim. O gün bu gün de hep hatırlarım.
Hatırlacağı üzeri Irak Savaşı ya da Irak’ın işgal girişimi olarak ta hafızalarımıza kazınan savaş 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri'nin bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaştır. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıklamış 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermişti. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmişti.
İlk defa o zaman Amerika ve müttefiklerinin Irak üzerine adeta yağmur gibi yağdırdığı füzeleri tüm ulusal kanallar naklen yayınlamışlardı. Bizler de Irakta füzelerin atıldığı yerde ölen binlerce masumu aklımıza getirmeden rahat evlerimizde sıcak kahve ve çaylarımızı yudumlarken film seyreder gibi seyretmiştik. Bu durum günlerce devam edince biz zulmü tamamen kanıksadık. Zulüm zihinlerimizde normalleşti yani ortada bir zulüm vardı ve biz o zulme vicdani bir tepki bile vermiyorduk. Bireysel ve vicdani tepkisizliği de kanıksadık. Düşman düşmanlığını yapıyordu, zulmü ve kan dökmeyi kanıksamıştı. Ama biz zulme karşı gelmek ve mücadele etmeye yılmadan devam etmek yerine zulme rızayı ve sessizliği ve tepkisizliği kanıksamıştık. 7 Ekim 2023 den bu yana yakla 7 aya yakın bir zamandır da Gazze’nin işgalini eli kolu bağlıymış gibi seyrediyor koskoca İslam âlemi.
Yani Kanıksamak çok tehlikelidir, sakın alışmayın sakın.
