Yerli ürünler ıslah edilecek

 
Kayseri Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Özkan Kayacan ile yaptığımız söyleşinin son bölümünde, müdürlüğün 2017 yılı için Kayseri ve Türkiye tarımına kazandıracağı projelerini irdeledik. Geçtiğimiz yıllarda hayata geçirilen projelerin de olduğu çalışmaları ve gelecek planlarını sorduğumuz Kayacan, bizlere şu bilgileri aktardı;
Solucan Gübresi
 
TÜBİTAK MAM, ORAN Kalkınma Ajansı ve İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğümüzce yapılan protokol çerçevesinde, Bakanlığımızın kullanımını yasaklamış olduğu patlayıcı yapımında kullanılan nitratlı gübrenin yerini alacak, ilimizde üretimi hızla artan vermikompost gübresinin içerisine azot bağlayan bakterilerin aşılanmasının yapılabilmesi için ilimizde bakteri üretimi yapılarak, tarımda tehlikeli (patlayıcı/kirletici) özelliklere sahip sentetik gübreler yerine kullanılabilecek zengin organik madde, azot ve bitki büyümesini destekleyici özelliğe sahip zenginleştirilmiş Vermikompost geliştirmek ve ülke tarımına kazandırmak için organik gübrenin ilimizde üretilmesini sağlamayı amaçlıyoruz.

 
Gilaburu
 
Üretim kapasitesi bakımından ülkemiz üretiminin yüzde 65’ini kapsayan ilimizde yaygın olarak bulunan gilaburu bitkisinin meyve saplarından ağrı kesici etkisi olan maddenin elde edilmesi için, TÜBİTAK MAM ve İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğümüzce yapılan gizlilik sözleşmesi çerçevesinde TÜBİTAK MAM tarafından araştırmalar yapılmaktadır.

 
2023 gıda, tarım ve hayvancılık hedefleri
 
Stratejik yönetim anlayışı ile kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması, şeffaflık ve hesap verme sorumluluğunun artırılması için faaliyetlerin planlanması hedeflenerek Müdürlüğümüzün ilk yedi yıllık stratejisinin belirlenmesini amaçlamaktayız.
 

 
Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele Projesi (IPM)
 
İlimiz üreticilerinin daha sürdürülebilir, çevreci ve karlı bir üretim modeline kavuşması konusunda ülkemize model olabilecek Biyolojik Mücadelede Faydalı Böcek salımı yapılarak, Yahyalı ve Yeşilhisar ilçelerinde 100 örnek bahçe tesis edilecek ve tarla günleri ile tüm ilçe halkına tanıtılacak.
 
Tıbbi ve aromatik bitkilerin yaygınlaştırılması
 
Bakanlığımızın yapmış olduğu tıbbi ve aromatik bitkilerin yaygınlaştırılmasına ilave olarak Kalkınma ajansı ile ikili protokol yapılarak ilimiz üretiminde alternatif bir üretim olacak; civan perçemi, biberiye, karabaş, tıbbinane Üretimin yaygınlaştırılması ve demonstrasyon amaçlı iki protokol imzalandı.
Bu kapsamda çiftçilerimize ücretsiz fide ve damla sulama sistemi verilecek. Ayrıca; ürünlerini daha ekmeden fiyat garantisi altında satabilmeleri için de çiftçi ile firmalar arasında alım sözleşmesi imzalanacak.

 
Yerli ürünlerin ıslah çalışması
Yamula patlıcanı kendine özgü çizgili yapısı, sert meyve eti gibi özellikleri ile ön plana çıkmakta olup, özellikle yetiştirildiği bölgedeki insanlar tarafından kurutmalık, taze tüketim ve salamura olarak farklı şekillerde tüketilmektedir. Keza Cırgalan Biberi de, Kayseri’de uzun yıllardan beri yetiştirilen, kurutulduktan sonra toz biber olarak tüketilen yerli bir çeşittir ve bölgede baharat piyasasında hatırı sayılır değere sahiptir.
Ancak son yıllarda söz konusu çeşidin verimliliği ve kalitesindeki düşüşler Patlıcan ve Biber çeşidinin yavaş yavaş üretimden çekilmesine neden olmaktadır. Yapılacak ıslah çalışmaları ile Kayseri ve yöresine adapte olmuş söz konusu Patlıcan ve Biber genotipinin verim ve kalitenin yanında hastalık ve zararlılara dayanımın kazandırılarak üretim alanlarının arttırılmasında faydalı olması amaçlanıyor.
 

 
İstiridye mantarının yaygınlaşması
 
2015 yılı öncesi kimi zaman merakla başlayan istiridye mantarı yetiştiriciliği 2015 yılında yerini profosyonel üretime bıraktı. 2015 yılında 2 üretici ile çıktığımız bu yola bugün genç çiftçi projemiz ile aramıza dahil olan 10 üreticimizle birlikte toplam 15 işletme olarak devam etmekteyiz. 2016 yılında İl Müdürlüğümüzce düzenlenen eğitim seminerinden sonra sayımız hızla artmış ve artmaya devam etmektedir.
 
Tarım Maarif Takvimi
 
Tarım alanında bir ilk olan bu maarif takvimi ile toplumda; tarım ve tarımla çok yakından ilişkili olan ekoloji, sürdürülebilirlik, biyolojik çeşitlilik, doğal kaynaklar, gıda güvenliği, kendine yeterlilik, gıda etiği vb. birçok alanlarda farkındalık oluşturulmak istendi. İçerik, 365 gün boyunca üretici ve tüketicilere yönelik ansiklopedik bilgiler ile güncel uzman birikimleriyle harmanlanmıştır.  Kayseri İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü olarak bu takvim çalışmasıyla ülkemizde bir ilke imza atılmıştır.
 
Bu takvimin amacı; sürdürülebilir bir tarım şekli olan İyi Tarım Uygulamalarını yaygınlaştırarak, tarımda 365 gününe dikkat çekmektir. Burada üretici ve tüketicilerimizin benimsemesi gereken bilgiler, günlük pratik notlar şeklinde sunulmuştur.
 

 
Eğitim projeleri
 
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemleri: Gıda güvenliği, ulusal politikaları ilgilendiren stratejik niteliklere sahip bir kavramdır. Güvenli Gıda üretimi ile ilgili olarak kullanılan araçların en yalın hali ile anlatılması toplum sağlığının ve verimliliği üzerine çok önemli katkılar sağlamaktadır. Gerçekleştirilmesi planlanan bu proje ile gıda üretim ve denetim süreçlerinde görevli olan kamu ve özel sektör çalışanlarına, gıda güvenliği ile ilgili unsurlar, günlük yaşamlarında kullanabilecekleri düzeyde yalın ve uygulamalı olarak anlatılarak toplumsal bilincin oluşmasına yönelik olarak yapılacak çalışmalara temel oluşturulacak.
 
Hijyenik Tasarım: Fabrika alanlarının yerleşim planlaması gıda güvenliği risklerinin en alt düzeye indirilebilmesinde önem taşımaktadır. Fabrika yerleşim planlaması gerçekleştirilirken fabrikanın uzak çevresinden, fabrika alanı, bina yakın çevresi ve üretim alanına doğru artan bir güvenlik önlemler zinciri düşünülmesi zorunludur. Bu kapsamda ilimizde faaliyet gösteren gerek modernizasyon sürecinde olan işletmeler olsun gerekse yeni faaliyete geçecek gıda üretim işletmeleri olsun bu işletmelerin hijyenik tasarımı önem arz etmekte olup, ilimizdeki gıda üretim işletmelerinin bina, alet-ekipman ve alt yapı koşulları anlamında belirli bir standarda kavuşturulması için Müdürlüğümüz resmi kontrol görevlilerinin Hijyenik Tasarım konusunda eğitime verilecek.

 
Kayından Sofraya İstiridye Mantarı: Kayseri İlinde GTHB’nın tarımla ilgili teknik personeli ile aynı ilde istiridye mantarı üretimi yapan ve üretim ağına katılacak olan üreticilere istiridye mantarının üretim tekniklerini öğretmek ve doğru teknikler ile yetiştiriciliğini katlayarak devam ettirmek eğitimin amacıdır.
 
Biyolojik ve Biyoteknik Mücadele: Uzun yıllardır kolay mücadele yöntemi olan kimyasal mücadele seçilmiş ve zararlı böceklerin yanında faydalı böceklerde etkilenmesiyle doğanın dengesi bozulmuştur. Dengenin bozulması ile daha fazla kimyasal ilaç kullanılmak zorunda kalınmış, hem milli servet hem de insan sağlığı bundan olumsuz etkilenmiştir. Projenin faaliyete geçmesiyle öncelikle ilimizdeki kimyasal ilaç kullanımını minimize ederek milli servetimizi harcamadan, insan ve doğaya zarar vermeden zararlılarla mücadele edilebilecek.

 
Biyolojik mücadelede faydalı böcek kitle üretimi
 
Proje sayesinde ilimizdeki kesimhane atık kanlardan faydalı böcek üretilerek, üretilen böceklerin larvalarını balık yemi olarak kullanılması sağlanacak. Bu sayede atık olarak doğaya bırakılan kanlar değerlendirilmiş ve tatlı su balık üretiminde ikinci sırada olan ilimizin balık yemi konusunda dışa bağımlılığı ortadan kaldırılmış olacak. Ayrıca,  ilimiz üreticilerinin daha sürdürülebilir, çevreci ve karlı bir üretim modeline kavuşması konusunda ülkemize model olabilecek Biyolojik Mücadelede Faydalı Böcek Kitle Üretimi Eylem Planı'nın belirlenmesini amaçlamaktayız.
 
Söyleşi: Bünyamin Gültekin