Ne zaman insana dair bir şaşkınlık yaşasam aklıma Muhyiddin Abdal’ın yazdığı, Fazıl Say’ın bestelediği bu şarkının ilk dizleri gelir aklıma. Sözler bestesiyle ile birlikte beynimin kıvrımlarında ağır ağır gezip dururken, o var olan can, o var olan dost, o mahlukatın en şereflisini bulmak yolculuğunu yaşarım.
İnsan insan derler idi
İnsan nedir şimdi bildim
Can, can deyü söylerlerdi
Ben can nedir şimdi bildim…
Çözen çözmüş, bilen bilmiş, anlayan anlamış… ben hala hayretler yaşayanlardanım…
Hayretim, şaşkınlığım arttıkça, anlam arayışım bir karadeliğin içinde kayboluyor gibi. “ Bırak arama, anlamaya da çalışma’’ diyor içimden bir ses. Olmuyor…
Göründüğümüzden ne kadar da başkayız.
Vermek istediğimiz iyi insan imajından ne kadar uzağız.
Dünya sahnesi öyle tablolar koyuyor ki önümüze, gördüklerimiz kaygımızı artırmakta, umudumuzu kırmakta, çabalarımız balıksız suya habire atılıp çekilen olta gibi bomboş elimizde kalmakta.
Hiçbir ahlaki değerin, insani anlayışın, vicdani yaklaşımın, diğergamlığın, vefanın, sadakatin, kadirşinaslığın izini taşımayan, ama kendince kuralları olan insanlar var... bunları bildik kavramlarla anlatmaya imkan yok.
Erol Göka; “erdemsiz süperego” demiş mesela.
Sürekli ben ben ben… diye başlayan tek başıma, bir başıma, diye devam eden başarı (!) hikayelerini dinlediğim kişilerin içinde bulunduğu ruh haline zihnim anlam arayışını sürdürürken “ KUTSAL BEN” kavramı imdadıma yetişmişti.
Bu “KUTSAL BEN” in Yunus’un gönlünden yürüyüp dilinden süzülen “BEN” ile alakası yok. Hani diyor ya; “bir ben vardır bende, benden içeri”. İnsanı merkeze aldığını anlamak mümkün. Ancak Yunusça bakışı onu merkeze aldığı başka insanlardan bahsetmek yerine kendisini eleştiren, kendisine öğüt veren, aczinin farkında olan bir iç yolculuğa çıkarır.
“Kutsal ben” öylemi ya.
Cahillik, bilginin aksine insanın kendine olan güvenini artırırmış. Cahil cesareti deyimi buradan geliyor olsa gerek. Benliği, ben merkezci düşüncesi, dünya kendi etrafında dönüyor vehmi, her şeyi kendi konforuna göre biçimlendirme anlayışı, kutsal ben’ine dokunanı yakarım hezeyanı ciddi bir cehalet zehirlenmesi olsa gerek.
Bir bakmışsın dost, bir bakmışsın düşman oluvermiş. Menfaatlerine bir küçük iğne değmeye görsün. İhaneti an meselesidir.
Ne yazık ki böyle bir zehirlenme sadece kendine zarar vermekle kalmaz, yanında yöresinde kim varsa herkese sirayet eder. Cehalet fesatla birleştimi kötülüğün voltranı oluşmuş demektir. Şımarık “ben” yada ego, yada nefs her neyse… emreder. Cahil insan “ego”nun kölesi, eline tutuşturulan fesat oklarını şuursuzca atar durur.
Şuursuzca…
Yeryüzünde insanı yaratmak isteyen Rabbim bunu meleklerine tebliğ ettiğinde, melekler dehşete kapılmış. Biz seni tazim ederken, yeryüzünde fesatlık çıkaracak İNSAN mı yaratacaksın?
Melekler biliyor. İnsanın fesat yanını, fesatlığın ne kadar kötü sonuçlara varacağını, yeryüzünü nasıl korkunç bir hale getireceğini biliyor. Endişelerini dile getiriyorlar.
“…ben sizin bilmediklerinizi de bilirim…”
Sizin bildiğinizi biliyorum, bir de bilmediğiniz şeyler var onları da biliyorum… diyor Rabbimiz…
Böyle diyorsa mutlaka hikmeti olacaktı.
Yaratan bilerek yaratmış; İnsanın cahilliğini, insanın zalimliğini, insanın nankörlüğünü, insanın bencilliğini, insanın aceleciliğini…
Birde “yaratılmışların en güzeli” sıfatı var insanın. Meleklerden bile üstün olan tarafı yani.
İstersen mahlukatın en şereflisi olur, istersen sefillerin en sefili olursun. İyi olmayı da, kötü olmayı da sen seçiyorsun. Seni iyiliğe davet edenle, kötülüğe davet edenin hangisine gideceğine sen karar veriyorsun.
Bu tamamen senin kendine tanımladığın ‘BEN’ ile alakalı
Erdemsiz süperego mu?
Yunusça “bir ben vardır bende, benden içeri” mi?
Karar senin….
