Erzurum’da Abdülbaki Çınar Hocamızla Rufailik üzerine söyleşimize devam ediyoruz.
Hocam, Rabbimiz Yusuf suresinin 6. ayetinde “Ve işte böyle, Rabbin seni seçecek ve sana rüya tabirinden bilgiler öğretecek.’’ diyerek rüya ilminin olduğunu öğreniyoruz ki biraz önce söyleşimizde de kısaca bahsettiniz. Hocam tasavvufta rüyanın önemi herkesçe malum. Peygamberimizin ashabı ile birlikte 629 yılında Kâbe’yi tavaf ettiklerini rüyasında görüp bir yıl sonra yani 630 yılında Mekke’nin fethinin gerçekleşmesi, Hz. Yusuf’un rüyasında güneşin, ayın ve on bir yıldızın kendisine secde ettiğini görüp babası Yakup peygamberin Hz. Yusuf’un kardeşlerinin kıskançlık yapacağını bilmesi, İbrahim peygamberin rüyasında oğlu İsmail peygamberimizi boğazladığını görüp sabredenlerden olması ve yine sizin büyük dedeniz Hacı Ahmed Baba’nın rüyasında Pasin istikametinde parmak parmak dağlarla çevrili köy içerisinde büyükçe bir çınar ağacının altında oturduğunu ve ağacın dallarına kuşların ötüştüğünü görüp babası Yusufu Naili Hazretleri’nin İslam’a hizmet için insanları yetiştirmekle görevli olacağını söylemesi gibi örnekler çoktur. Hocam rüya kaça ayrılır? Rüyalarımızı nasıl tabir etmeliyiz? Sahih rüyaların çeşitleri nelerdir?
‘’Rüya nedir? Rüya uykunun nimetindendir. Uyku nedir? وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا Ve cealna nevmekum subata. Uykuyu biz size dinlenme zamanı, istirahat aracı olarak kıldık, diyor Rabbimiz. النومُ أخو الموتِ ، ولا يموتُ أهلُ الجنَّةِ Ennevmu ehul mevti vela yemutu ehlul cenneti. Diyor ki: Uyku ölümün bir kardeşidir ama uykunun olmadığı cennette ölüm de yoktur. Uykunun bir nimeti var. Neymiş o? Rüyaymış. Rüyayı tıpkı trafik tanzim işaretlerine benzetiyoruz. Yani rüyaların insanlara verdiği bir mesajlar vardır, uyarılar vardır tarihte Kur’an’ın bize takdim ettiğine göre. Bir, şeytanın bize gösterdiği rüya yani korku, vehim. Allah Resulü’ne geliyorlar: ‘Ya Resullullah! Bu gece rüyamda başım kesilmiş, gövdesinin ardı sıra yürüyordu. Bir uçurumdan yuvarlanıyordum. Köpekler beni ısırıyordu.’ Diyor ki: ‘Şeytanın uykuda seninle alay ettiğini sakın kimseye söyleme.’ Demek ki itibar edilmeyecek rüya. İki, vücudun tabiatından görülen rüya. Yani aç insanın kendini mükellef bir sofrada, tok insanın kendini def hacette, vücudunda ağrı sızı olan bir insanın kendini cehennemde görmesi. Ey Allah’ın Resulü! Mekke’den Medine’ye ticaret kervanlarıyla giderken yolda develerimiz yoruldu. Oracıkta biz de oturduk, uyumuşuz. Kendimizi cehennem ateşinde yanarken gördük. Allah Resulü zaman ve mekan ötesi Peygamberimiz diyor ki: Kızgın güneşin altında, kızgın güneşin kızdırdığı kumların üstünde vücudumuz çok ısındığı için damarlar genleşti, öyle bir rüya gördünüz. Bu, itibar edilmeyecek, vücudun tabiatından görülen rüyadır. Sahih rüya, kendi içinde üçe ayrılır. Demin okuduğumuz ayette مِن تَأْوِيلِ الأَحَادِيثِ min te'vilil ehadis. Hadiselerin tevillini Allah Hz. Yusuf aleyhisselama ve Hz. Resulü Zişan Efendimize öğretti. 1. Rumuzlarla görülen rüya. 2. Israrla görülen rüya. 3. Apaçık görülen rüya. Hz. Yusuf aleyhisselam henüz yedi yaşında. Baba güneşi, ayı, yıldızları bana secde ederken gördüm. Güneş baban benim, ay annen, on bir yıldız da on bir kardeşin. Benden sonra sen peygamber olacaksın. Sakın bunu kardeşlerine anlatma. Şeytanın iğvası ve nefsi emmarenin cesaretiyle sana bir zarar verirler. Ve nitekim kuyuya attılar. Hz. Resulü Zişan Efendimiz 629 yılında diyor ki: Biz Kâbe’yi tavaf ettik ve Mekke’yi fethedeceğiz. Kalkıp gidince Kureyş’in ileri gelenlerinden Süheyl bin Amr geldiğinde: ‘Hayır, bu sene giremeyeceksiniz.’ dediğinde Hz. Ömer kılıcı çekiyor, diyor ki: ’Sen peygamber değil misin? Senin rüyan hak değil mi? Demedin mi bize Kâbe’yi ziyaret edeceğiz?’ Diyor ki: Dedim ama zamanını açıklamadım. İndir o kılıcını ya Ömer. Bir sonraki yıl Hz. Resulullah’ın gördüğü rüya apaçık çıkıyor. Rabbimiz ayeti kerimesiyle teyit ediyor. Kabe’yi Muazzama öylece ziyaret edilmiş olunuyor. Burda neyi anladık? Peygamberimizinki de apaçık görülen rüya. Hz. İbrahim aleyhisselam: ‘Rabbim, katından hayırlı bir evlat ver. Onu senin yolunda kurban edeceğim.’ Hz. İsmail aleyhisselam yedi yaşına geldiği zaman efendim Amelikalılar’ın bulunduğu yerde çadırlarda –kendi Filistin’den geliyor, Sare annemizle evli, ondan İshak aleyhisselam, Hacer annemizden de Hz. İsmail aleyhisselam- rüyasında ısrarlı rüyalar görüyor. ‘Ey İbrahim! Vaadini yerine getir.’ Allah Allah! Bu rüya Hak’tan mı, şeytandan mı? Yönünü değiştiriyor, yine aynı rüya. Kalkıyor, ertesi gün yine aynı rüya. Oğluna söylüyor, oğlunun şahsında kurban bayramı günlerimizdeki Cebrail’in indirdiği kurban gelmiş oluyor. Rüya; kişinin temiz kıyafetler, temiz vücut, rahat döşek içerisinde, huzurlu bir hâlde, seher vakti görülendir. Yani sabaha doğru görülen rüya, sabah edasıyla bizatihi insana verdiği mesajlardır. İnsana önemli Peygamber Efendimizin nübüvvetinden süzülen bir cüzde bir muştudur. Hz. Resulü Zişan Efendimiz: ‘Rabbim, nübüvvet benim şahsımda bir daha açılmamak üzere kapanacak ancak salih kullara müjdeli haberleri kim götürecek?’ Diyor ki: ‘Benim Sıddıkun isminde meleğim var. Onun aracılığıyla salih kullarımın manasına müjdeli haberleri göndereceğim.’ Rüyaya görmediğini gördüğü gibi söylemek iftira olarak kişiye yeter. Günah olarak yeter Peygamberimiz buyuruyor. Rüya yine Efendimiz buyuruyor: ‘Kuşun kanadındadır. Anlatılınca yorumu yapılmış olur, anlatılmazsa kuş uçup gitmiş olur.’
Herkese anlatılmalı mı hocam?
‘’Hayır. Rüya; evvelemirde Allah’ın ayetleri, Peygamber Efendimizin hadisleriyle sizin ahvalinizi bilen, size vâkıf olan, kıskanç olmayan, yüzünüze dost özünde düşman olmayan insanlar tarafından yorumlatılmalı. Bir örnek vereyim. Marufi Kerhi Hazretlerinin zamanında bir vatandaş rüya görüyor. Diyor ki: Oğlum! Kalk, Filistin’in Kerhi köyüne git. Rüyamda deryaları içtim ama bir türlü kanamadım ve bunun tesiri altında kaldım. Oğlum, sakın giderken kimseye anlatma.’ diyor. Yolda giderken oğul bir nâdân hâlden anlamaz birisi karşısına çıkıyor. Nereye gidiyorsun? Kerhi köyüne. Hayrola. Maruf Hazretlerini ziyarete. Sebebi ziyaretin? Babam bir rüya görmüş, onu yorumlattıracağım. Yahu bir rüya için burdan ta Kerhi köyüne gidilir mi? Ne görmüş? Dedi ki: Kimseye deme. Allah aşkına ben kimse miyim? Hele söyle. Israr edince babam rüyasında deryaları içmiş ancak bir türlü kanamamış. Dinleyen öyle bir kahkaha atıyor ki. O nasıl mide yav? İyi ki çatlamamış, diyor. Varıp Marufi Kerhi Hazretlerinin huzuruna çıkınca diyor ki: Oğlum, müjdeler olsun. Allah babana ledünni ilmini nasip eylemiş. Dünyada olmayan مِن لَّدُنَّا عِلْمًا min ledünna ilma ilmi tıpkı sahile vuran deniz dalgaları gibi nihayeti yoktur. Baban büyük bir âlim olacak. Onun müjdesi verilmiş. Kimseye diyor anlattın mı? Koş, babana müjde ver. Çocuk mahzunlaşınca diyor ki: Yolda bir insana anlattım. Ne dedi? Büyük bir kahkaha attı, dedi ki: O nasıl mide yav? İyi ki çatlamamış. Koş, evladım teneşirde belki babana yetişirsin, diyor. Burdan anlıyoruz ki rüya ehil olmayan insanlara yorumlatılmamalı.’’
Ehil olduğunu nasıl anlayacağız hocam?
‘’Ehil olduğunu bize dost olacak. Allah’ın ayetlerinden, Peygamber Efendimizin hadislerinden yola çıkarak o rumuzları izah etme kabiliyetine sahip olacak. Rüyanın milliyete, cinsiyete göre yorumu farklıdır. Mesela biz Müslümanlarda yılan düşmanı, Çin ve Japon’da ejder ismiyle ilahı temsil eder. Beyaz çocuklarda murad almayı, genç insanlarda evlenmeyi, yaşlıda ölümü ifade eder. Buradan anlıyoruz ki rüyanın milliyete, rüyanın cinsiyete göre yorumu farklıdır.’’
İnternette yazılı olan rüya yorumlarına bakmaya ne diyorsunuz hocam?
‘’Yani onların bahse konu teşkil etmediğini, bizim bahsettiklerimiz büyük İslami rüya tabirler kitabında İmam Nablusi Hazretlerinin fihrist a’dan z’ye izahını esas alıyoruz. Biz onu kabul ediyoruz. Onun dışındaki gelişi güzel yorumlara itibar etmiyoruz.’’
6.bölümün sonu
