Reşadiye Mahalle Muhtarı Mustafa Kapçı “Kalkışma girişimini duyduğumuzda hemen arkadaşları ve gençleri organize etmeye başladık. Geçmiş yılların verdiği tecrübe ile askeriyeden gelebilecek herhangi bir hareketi engellemek için Alibey sokağını iş makineleri ile kapattık. İmam arkadaşlar minareden ezan okuyarak anonslar yaptı. Halkımızı sokağa davet ettik. Vatanı için göğsünü siper eden kahraman arkadaşlarımız askeriyenin nizamiyesinde sabaha kadar nöbet tutarak olası bir askeri hareketliliğe engel olmaya çalıştı.” dedi.
Kayseri’nin Talas İlçesi Reşadiye Mahallesi, Zincidere 1. Komando Tugayı’na olan sınır komşuluğu nedeniyle askeri darbelerden en çok tedirgin olan yerleşim yeri oldu. 12 Eylül askeri darbesinde dönemin Genel Kurmay Başkanı ve darbeci generali Kenan Evren tarafından özel takibe alınan Reşadiye Mahallesi yıllar öncesinin getirdiği kötü tecrübeler ile 15 Temmuz kalkışmasının ardından demokrasiye ve vatana en çok sahip çıkan yerleşim yeri oldu. Darbe yıllarının tecrübesini yaşayan halk meydanlardaki demokrasi nöbetleri bitse bile bayraklarla donattığı sokaklarında geç saatlere kadar ayakta bekliyor.
Kuruluş tarihi Osmanlı’ya dayanan Talas’ın eskiden köyü Büyükşehir yasasından sonra mahallesi Reşadiye, darbelerde askeri baskıyı en çok gören yerleşim alanları arasında yer alıyor. Bunun nedenlerinin en başında Zincidere 1. Komando Tugayı’nın 70’li yıllarda mahalle ile sınır komşusu olması gösteriliyor. Diğer bir etken ise; 80 ihtilali sonrasında yapılan “Türkiye Anayasa Referandumunda” Reşadiye’den yüzde 80 oranında “Hayır” oyu çıkması dönemin darbeci Generali Kenan Evren’in tepkisini çekiyor. Oylama sonrasında Cumhurbaşkanı olan Evren, özel olarak Reşadiye ile ilgilenip elinden geldiği kadar baskı kuruyor.
Zor yıllarda en çok sıkıntı yaşayanlar arasında olan şimdiki Reşadiye Mahalle Muhtarı Mustafa Kapçı, askeri baskıyı en çok hisseden kesim olduklarını söyledi.
“İşkence çığlıkları duyuluyordu”
Kapçı, “12 Eylül 1980 sabahına uyandığımızda memlekette ihtilal olmuştu. İhtilalin ilk günlerinde sınırımızdaki Tugayın komutanı o dönem köy muhtarımızın girişimiyle köyümüze bir şey olmayacağı konusunda güvence verdi. Köy halkı biraz olsun rahatlamıştı. Darbe sonrasında anayasa oylaması yapıldı. Reşadiye köyünden yüzde 80 oranında ‘Hayır’ oyu çıktı. Bunun üzerine Kenan Evren özel emir vererek köyümüzü takibe aldı. Akıncılar Derneğimizi kapattılar. Arkadaşlarımla birlikte dernekler masasına ifade verdik. Mal varlığımıza devlet el koydu. Hemen yanımızda bulunan Zincidere Cezaevi’nde yapılan sorgulamaların sesi köyümüze kadar geliyordu. Sorgudaki mahkûmların işkence çığlıkları evlerimizden duyuluyordu” dedi.
“Alibey sokağını iş makineleri ile kapattık”
Askeriyenin gölgesinde yaşanan kötü darbe tecrübesinin 80 kuşağının bilinçaltına yerleştiğini belirten Mustafa Kapçı, yaşananların halkı hep tetikte tuttuğunu anlattı. Yaşanan tecrübeler ile 15 Temmuz kalkışmasına karşı hamlede gecikmediklerini belirten Kapçı o gece yaşananları şöyle anlattı;
“Kalkışma girişimini duyduğumuzda önce inanamadık. Bu devirde böyle bir girişimi beklemiyorduk. Arkadaşları ve gençleri hemen organize etmeye başladık. Geçmiş yılların verdiği tecrübe ile askeriyeden gelebilecek herhangi bir hareketi engellemek için Alibey sokağını iş makineleri ile kapattık. İmam arkadaşlar minareden ezan okuyarak anonslar yaptı. Halkımızı sokağa davet ettik. Vatanı için göğsünü siper eden kahraman arkadaşlarımız askeriyenin nizamiyesinde sabaha kadar nöbet tutarak olası bir askeri hareketliliğe engel olmaya çalıştı. Allah’a şükür tugayımızdan isyancılara karşı hiçbir destek gelmedi. Geçmiş yıllarda yaşadığımız kötü tecrübelere yenisi eklenmedi. Gençlerle birlikte mahallemizin bütün sokaklarını evlerimizi her yeri Türk Bayrakları ile donattık. İlk günden beri demokrasi nöbetlerinde daima ayağa kalktık. Cumhurbaşkanımız ‘Evlerinize dönebilirsiniz’ demesine rağmen halkımız sokaklarda, evlerinde geç saatlere kadar beklemeye devam ediyor.”
Haber ve Foto : Ahmet Bolat