Tilkiler, Kuduza Karşı Aşılanacak

Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Kuduzun önlenmesi için tilkileri aşılayacak. Kare şeklinde, çikolata görünümünde, balık ve hayvan yemi ile parafin ve yağdan yapılmış yemin içerisine yerleştirilen aşılar, uçakla havadan atılacak.

Konuyla ilgili İl Müdürlüğünden yapılan açıklamada, ''Kuduz hastalığı zoonoz bir hastalık yani insandan hayvana, hayvanlardan insanlara bulaşabilmektedir. Kuduz viral ve sinir sistemine yerleşen bir hastalıktır. Tedavisi yoktur. Alınabilecek tek önlem kuduza karşı aşılanmaktır. Evcil hayvanlar, gerek bakanlığımız tarafından ve serbest hekimler tarafından aşılanması yapılmaktadır. Fakat kuduzun bir diğer önemli bulaşma kaynağı da yabani hayatta yaşayan tilki, kurt, yarasa, kemirgenler gibi yabani hayvanlar kuduzun yayılmasından önemli yer almaktadır. İlimizde büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar bahar ve yaz aylarında meraya çıkmaktadır. Kuduz bir tilki hastalığın etkisi ile insan, kedi, köpek, büyükbaş ve küçükbaş hayvanlara saldırarak hastalığı bulaştırabilmektedir'' denildi.

Bakanlığın yabani hayatta yaşayan özellikle tilkilerin aşılanması için Kuduza karşı oral aşılama projesi başlattığı kaydedilen açıklamada, ''Aşılama 21.04.2014 tarihi itibari ile ilimizde uygulanacaktır. Aşılar uçak ile havadan atılacak. 1 kilometre alana 18-20 adet aşı atılacaktır. Bu aşılar, kare şeklinde ve 20 gram ağırlığında çikolata görünümünde, balık ve hayvan yemi ile parafin ve yağdan yapılmış yemin içerisine yerleştirilmiştir. Aşı plastik bir kapsülün içinde alüminyum folyo ile kaplanmış şekilde yemin tam ortasında yer almaktadır. Tilkilerin yemi tüketmesi ile birlikte yemin içerisinde kapsülün parçalanması sonucu ağız yolu ile tilkilerin aşılanması hedeflenmektedir. Tilkiler bu yemlerden bir adet tüketmesi ile birlikte kanlarında yeterli düzeyde antikor oluşması sağlanarak kuduza karşı bağışıklık kazanmış olurlar. Yemin içindeki aşı canlı aşı olup insanların da tüketmesi veya temas etmesi ya da yemin içerindeki aşı ihtiva eden kapsülü patlatarak sıçratması sonucu kuduz hastalığına yakalanma ihtimali bulunmaktadır.

Bu aşılama Avrupa'da 1983 yılında başlamış olup, kuduz hastalığına karşı yüksek oranda başarı elde edilmiştir. 150 milyondan fazla doğal hayata yem atılmış bir çok insanın yemle teması rapor edilmesine rağmen insanlarda kuduz vakası rapor edilmemiştir. Fakat söz konusu aşı canlı bir aşı olup insanların bu aşı ile temas etmesi sonucu teorik olarak kuduza yakalanma riski vardır. Çocukların ya da yetişkinlerin bu yemlerle temas etmesi durumunda temas edilen bölgeyi sabun ve su ile yıkadıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna gidip durumu izah etmeleri ve bir an önce kuduz aşısı ile aşılanmaları gerekmektedir. Müdürlüğümüz tarafından 5000 afiş, broşür ve 5000 liflet ile bütün köylerimizde gerekli bilgilendirme yapılmaktadır. Her ne kadar bu aşılar yerleşim yerlerinin dışına atılsalar da hayvanlar tarafından yerleşim yerlerine taşınma ihtimali bulunmaktadır. Söz konusu yemin çikolata görünümünde ve şeklinde olması, canlı aşı bulundurması, teorik olarak temas sonrasında insanlarda kuduz hastalığına sebep olma riskinin bulunması nedeni ile gerekli bilgilendirilmenin yapılması büyük önem arz etmektedir. Ayrıca bu yemler tilkiler için cazip olmakla beraber, köpekler için de caziptir. Projenin daha başarılı olabilmesi için köpeklerin bir hafta süre ile serbest bırakılmaması gereklidir'' ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, ''Yemlerin içerisinde aynı zamanda Tetrasiklin bulunmaktadır. Aşıyı tüketen tilkilerde Tetrasiklin çene kemiklerinde ve dişte birikir ve mikroskobik incelmede mor renkte görünür. Böylece tilkilerin aşılanıp aşılanmadıkları kontrol edilir. 100 kilometrelik alanda 4 tilkide test edilecek. Aşı ağızda parçalanmadan yutulur ise mide asidi ile inaktif hale geçmektedir. Yemler suya karşı dayanıklıdır. 35-50 derecede 7 gün süre ile dayanabilmektedir. Tilkilerin yeme ulaşacağı tahmini süre 4-5 gündür. İnsanlar için kokusu itici, hayvanlar için caziptir. Mekanik olarak darbeye dayanıklıdır. Tilkilerde Kuduz vakasının en çok görüldüğü zaman Ocak-2014 ayında birinci aşılama, Kasım-2014'te ikinci aşılama, 2015'in Kasım ayında ise 3. aşılama yapılacak. Üç aşılama sonunda kuduz görülme sıklığı sıfıra kadar düşen ülkeler bulunmaktadır. Köpekler ve kurtlar tarafından tüketilmesi durumunda yeterli antikor oluşmamaktadır. Aşı, tilki ve rakun köpekleri için özel üretilmiş ağız yolu ile kullanılan zayıflatılmış SAD B19 suşu kullanılarak hazırlanmış canlı bir aşıdır'' denildi.