Soysal medyanın vazgeçilmez oyunu Candy Crush, gençliğimizi ve zamanımızı tehdit ediyor ve bu tehlikeden birçoğu habersiz. Yılda ortalama 6 saat kitap okuyorken, günde 5 saat televizyon izliyoruz. Candy Crush oyununa ise sosyal medya da 4,5 saat vakit ayırıyoruz. 

Sosyal medya da popüler bir oyun haline gelen ve 2012 yılından bu yana 150 milyondan fazla sosyal medya kullanıcısına ulaşan Candy Crush oyunu en değerli vakitlerimizi çalıyor. Özellikle lise ve üniversite öğrencileri arasında yaygın olan Candy Crush tutkunluğu  “Gençler bütün gün ne yapıyor, hangi ara ders çalışıyor?” sorusunu akıllara getiriyor. Günde ortalama 8 saat  uyuyan, 5 saat televizyon izleyen, 4-5 saat arasında Candy Crush oynayanların işlerine, derslerine ve sosyal faaliyetlere vakit ayırması ise mümkün dahili dışında kalıyor. Uzamanlar vaktimizin büyük kısmını bilgisayar ve telefon başından geçirenlerin ciddi bir zaman sorunu ile karşı karşıya olduğu söylüyor. Kontrol edilmesinin bile zor oldu bu oyun artık herkes de mevcut hale gelen akıllı telefonlar ile zamanı ve sınırları aşan bir hale geliyor.

Facebook’ta tehlike saçıyor

Facebook kullanıcılarının yoğun bir şekilde kullandıkları oyun. Başta gençler olmak üzere yetişkinleri de tehdit ediyor. İngiltere’de oyun araştırmacılarının raporlarına göre Candy Crush’ın küçük yaşta bağımlısı haline geldikleri bu oyunun  kumar ve kötü alışkanlıklara sebebiyet vereceğini doğruluyor.  İngiltere’de ki araştırmacılar Candy Crush benzeri online oyunların çocukları kumar bağımlılığına ittiği konusunda uyarıda bulundu. Konuyla ilgili hazırlanan raporda para içermese bile bu tip oyunların, çocuklar ve gençlerde uzun vadede büyük problemlere neden olabileceğini söyledi. İngiliz Times gazetesi ne konuşan İngiltere'deki Nottingham Trent Üniversitesi Uluslararası Oyun Araştırmaları Merkezi Başkanı Mark Griffiths “İnternette para kullanmadan kumar benzeri oyunlar oynamak kumar bağımlılığına giden yolda ilk adım olarak görülebilir. Bu tip oyunlarda kazanan kişiler 'Ya parasına oynasaydım' diye düşünmeye başlar” dedi. 

Kumar alışkanlığını tetikliyor

Akıllı telefonlarda ve tabletlerde bulunan bu oyun, gençlerde kumar alışkanlığının oluşmasına zemin hazırlıyor. Kaybetmek istemeyenler oynamış oldukları bölümü geçene kadar oyunu bırakmıyor. Geçtiklerinde ise en az 2-3 saatleri bu oyun için harcamış oluyorlar. Nottingham Trent Üniversitesi Uluslararası Oyun Araştırmaları Merkezi Başkanı Mark Griffiths daha sonra şunları söyledi. “Candy Crush çikolataya benzetilebilir. Bir kutu çikolatayı elinize aldığınızda bir parça yiyeceğim dersiniz ancak tüm kutuyu bitirmeden duramazsınız. Candy Crush oynarken de 15 dakika oynayacağım dersiniz ancak 4.5 saat oyunun başından kalkamazsınız.”

Oyuncunun hakkı bittikçe oyundan vazgeçmiyor

 Candy Crash’ın belirli kurallara var. “Şeker Kırma” anlamına gelen oyun da amaç; oyun çerçevesi içindeki farklı renk ve gruptaki nesnelerden benzer olanları en az üçerli olacak şekilde yan yana zincirler haline getirmek ve bunları patlatarak puan kazanmaktır. Oluşturulan zincir ya da gruplar ne kadar çok aynı öğeden içerirse alınan puan da o kadar yüksek olur. Oyuncu nesneleri yan yana getirebilmek için nesneleri her seferinde bir kez sağa sola ya da yukarı aşağı hareket ettirebilir. Oyun belli bir zamanda belli bir skora ulaşma hedefini içerir. Oyuncu verilen sürede level için istenen puana ulaşmalıdır. Hamleler sonucu yeni gruplar oluşturamaz ve oyunu ilerletemezse oyuncu bölümü geçememiş olur.

Oyun popüler olunca bölümler eklendi

Oyun ilk çıktığında 15 aşamadan yani level’dan oluşuyordu. Oyun ilgi gördükçe yeni leveller eklendi. Beklenenin üzerinde bir kitleye ulaşınca oyunun geliştirici firması King yeni hamleler başlattı. Candy Crush şu an Facebook’da 380, akıllı telefonlarda ise 335 level’dan oluşuyor. Oyun içieridinde bulunan farklı renk ve isimdeki şeker ile oyun daha da heyecan verici hale getiriliyor. Mesela Candy Crush’ta çizgili şeker, wrapper şeker, renk bombası, jelly fish gibi farklı türde şekerler var. Bunları çeşitli şekillerde kombine edilip kullanılıyor. Örneğin iki çizgili şekerleri yer değiştirildiği zaman bir dikey sütun ve yatay satır siliniyor. Bir çizgili şeker ve herhangi bir renk sarma şeker yer değiştirildiğinde bir dev çizgili şeker oluşturuluyor. Bununla yatay 3 satır ve dikey 3 sütundaki bütün şekerler patlatılabiliyor.

Oynayan zorluklarından şikâyet ediyor

Yeni bölümlerin eklenmesi ile şikâyetlerini arttıran kişiler bölümleri geçmede zorlanıyor. Zorlandıkça’ da tekrar o bölümü geçmek için uzun bir süre oyunun başında  kalmaları gerekiyor. Bu şikâyetlere karşılık oyunun geliştiricisi Sebastian Knutsson, oyunu oynayanlar gibi düşünmüyor. King isimli şirketi olan Sebastian Knutsson’ın, 92 milyon kullanıcısı bulunuyor ve günde  ortama 1 milyar kişi bu oyunun oynuyor. Ayrıca Barcelona, ​​Bükreş, Berlin, Londra, Malmö, Stockholm, San Francisco, Malta, ve Kore gibi ülkelerde oyun geliştirme ofisleri bulunuyor.

Sistemin geliştiricisi Sebastian Knutsson zor olduğunun düşündükleri oyunu kendileri zorlaştırmadıklarını söylüyor. Kolay geçilen bölümlerle oyunun sonuna gidilirse de keyif ve tat vermeyeceğinde yana. Öte yandan bölüm geçemeyen oyuncu kısa bir aradan sonra tekrar oyuna dönüyor ve böylece oyundan bıkmamış oluyor.

Türk sosyal yapısına pekte uygun bir icat değil bu. En değerli vaktimizin modern bir hırsızı. Böyle bir oyunun başında olmak eğlenceli olsa bile, yetişkinler olarak kendimizi kontrol etsek bile yeni yetişen gençleri bu sosyal ağlara hapsolmaktan kurtarmamız lazım. Tarihten, gelenekten, edebiyattan yoksun bir milletin gençlerine en değerli zamanını, onları bu eğlence popülaritesi içeride bozuk para gibi harcanmalarına müsamaha göstermemeliyiz.

Hazırlayan: Mahmut Hop