Sık kullanım antibiyotiği zehire dönüştürüyor

18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü'nde halk sağlığını tehdit eden antibiyotik direnci ve akılcı antibiyotik kullanımı hakkında farkındalık oluşturmak amaçlanıyor.
 
Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Kimya-Biyoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, 1940 ile 1970 yılları arasında antibiyotik buluşunun altın çağı yaşandığını, milyonlarca insanın bakterilerin yol açtığı hastalıklar nedeniyle ölümünün engellendiğini söyledi.
 
İnsan ömrünün bu sayede uzayarak bugünkü modern insanın yaşam süresine erişilmesinin sağlandığını belirten Yrd. Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, "Hatta birçok hastalığın görülme oranı öylesine düşmüştür ki, mikrobun ortadan kalktığına inanılmıştır. Fakat bir süre sonra acı tablo ortaya çıkmış, bakterilerin öyle kolay yenilecek rakipler olmadığı anlaşılmıştır. Silahları ise ilaçlara karşı oluşturdukları dirençtir. Bakteri türlerinin, dünya üzerinde insan türünden milyonlarca yıl önce ortaya çıkmış olduğu düşünülürse, bizlere karşı oldukça güçlü silahlarının olması çok da şaşırtıcı değildir" diye konuştu.
 
Sık kullanım zehire dönüştürüyor
 
Antibiyotiklerin yararlı oldukları kadar zararlı da olabileceğinin unutulmaması gerektiğini ifade eden Yılancıoğlu, antibiyotiklerin sıklıkla tüketilmesinin onları birer zehire dönüştürdüğünü belirterek "Birçok antibiyotiğin, antimikrobiyal yani mikroba karşı etkinliği varken, aynı zamanda iyi birer antikanserojen (kanser karşıtı molekül), baş ağrısı giderici bir ağrı kesici, kalp hastalığına karşı kullanılabilecek bir hipokolesterolemik (kolesterol karşıtı molekül) ilaç olabilme potansiyeli vardır. Bu durum bizlere, kullandığımız bu antibiyotiklerin aynı zamanda kalp sağlığımızı, sinir sistemimizi ve bunlara benzer birçok vücut mekanizmamızı bozabilecek ilaçlar olabileceklerini kanıtlar. Tabii hiç kimse bir ilacı sağlığı bozulsun diye kullanmaz, ama antibiyotiklerin sanki zararsız ilaçlarmış gibi sıklıkla tüketiliyor olması, onları ilaçtan daha çok birer zehire dönüştürmektedir" diye konuştu.
 
Kanser yapıcı etkileri bile var
 
Fazla antibiyotik kullanımının vücudu tahminimizden çok daha fazla yorduğuna dikkat çeken Yılancıoğlu, şunları söyledi:
"En basitinden zavallı karaciğeriniz ve böbrekleriniz bu ilaçları yok edebilmek için oldukça fazla yorulmaktadır. Hatta daha da ilerisi, bazı bilimsel çalışmalar fazla miktarda kullanılan antibiyotiklerin kanser yapıcı etkilerinin bile olduğunu göstermektedir. Bu durumda niçin kendimizi daha da önemlisi çocuklarımızı, her basit boğaz ağrısında antibiyotik kullanarak, çoğunlukla herhangi bir tedaviye gerek olmamasına karşın böyle bir tehlikeye atalım? Evet, birçok kez bu gibi hastalıklarda tedavi gerekmez, nedeni şudur; bizler her kış grip ve benzeri rahatsızlıklar geçiririz, bunların çok büyük kısmı virüslerle oluşan hastalıklardır ve virüsler antibiyotikler ile ölmez. Kullanmanız sadece vücudunuza aldığınız fazladan kimyasala yol açar ve size yarar değil zarar verir, hiç durup dururken sadece iyi geldiğini düşündüğünüz için, yararı olmasa da kurşun, cıva, bakır kullanıyor musunuz?"
 
Antibiyotikler dikkatli kullanılmalıdır
 
Antibiyotiklerin de kimyasal moleküller olduğunun unutulmaması gerektiğini vurgulayan Yılancıoğlu, "Ayrıca gerekse dahi, fazla antibiyotik kullanımı, sanıldığının aksine bakterileri tamamen yok etmez. Her bakteri topluluğunun içerisinde, ne kadar yüksek miktarda kullanırsanız kullanın, o doza dirençli bakteriler vardır, aynı bizlerin arasında uçakları ağızları ile çekebilen insanların olduğu gibi. İşte bu kalan bakterilerin çoğalması ile dirençli bakteriler ortaya çıkar. Bir dahaki salgında bu bakteri yayılıyorsa maalesef insanların ölümüne yol açacaktır. İşte bu sebeplerden dolayı antibiyotik kullanımında son derece dikkatli olmalıdır. Doktorunuza antibiyotik yazması için baskı yapmak yerine, gerekmediği zamanlarda yazmaması hususunda baskı yapmanız gerekir. Bilinçli insan olmak, bilinçli hasta, bilinçli anne, bilinçli hasta yakını olmayı da gerektirir. Peki ya hiç antibiyotik kullanmayacak mıyız? Tabii hayır, kullanacağız. Ancak ve ancak doktorumuz gerekli gördüğü durumlarda" uyarısında bulundu.
 
Hayvancılıkta kullanımı da önemli bir tehdit
 
Hayvancılıkta antibiyotik kullanımına da dikkat çeken Yılancıoğlu, "Özellikle kümes hayvancılığında kullanılmaktadır. Hayvan üreticilerinin de fazla ve gereksiz antibiyotik kullanması oldukça tehlikelidir. Dirençli türlerin ortaya çıkması ve yayılmasında hayvancılıkta kullanılan antibiyotiklerin rolü büyüktür. Burada da veteriner hekimlere iş düşmektedir. Fazla ve gereksiz antibiyotik kullanımını engellemeli, üreticileri bilinçlendirmelidirler" dedi.
 
Korkunç bir meteora benziyor
 
Yılancıoğlu, "Kısacası yanlış, gereksiz ve fazla antibiyotik kullanarak sağlığımızdan olmayalım. Hatta sağlığımız bir kenara dursun, sanırım bu gidişle geleceğimizden de olacağız. Dünyaya yaklaşan korkunç bir meteor gibi, antibiyotik direnci de insanlığı tehdit eden en korkunç tehlikelerden bir tanesidir ve insanoğlunu yok oluşa götürebilir, unutmamak gerekir" uyarısında bulundu.
 
Kurum Haberi