Kayseri Şeker Fabrikası'nı yok olmaktan kurtaran iradenin öyküsü

Ülkemizde şeker ihtiyacını karşılamak ve bu ihtiyacın ham maddesinin temini için kurulan Kayseri Pancar Kooperatifinin devamı olan Kayseri Şeker fabrikasında 1955 yılında dönemin Başbakanı Adnan Menderes’in fabrikayı hizmete açması ile başarının güçlü halkalarını oluşturmanın ilk adımları atıldı.

Son 18 yılın kârının toplamından daha fazla kâr bu yıl kazanıldı

Kayseri Şeker, Son üç yılda zarardan kâra geçen kuruluş olup hiçbir destek almadan  üçüncü yıl sonunda da 2011 öncesine ait son 18 yılın toplam karı kadar kâr elde etmeyi başardı. 1955 yılından beri Pancar çiftçisine hizmet vermekte olan Kayseri Şeker fabrikası 2013 yılı bilânço dönemi sonunda 122 Milyon TL kar elde ederek yeni bir rekora imza attı.

2013 Bilanço dönem kapanışını değerlendiren Kayseri Pancar ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay; “Kurum aynı, çalışan aynı sadece yönetim ve yönetim anlayışı değişti. Bu kurum bir yılda bu kadar kâr edebiliyordu da şimdiye kadar niçin kâr edemedi bunu herkes sorgulamalı” dedi.

Akay, Kayseri Şekerdeki yıllara göre elde edilen kârı ise şöyle açıkladı; 1994 yılı 30 Nisan’dan 2011 tarihine kadar Kayseri Şeker Fabrikasının 18 yıllık toplam kârı 114 Milyon TL olmuş. 2011 yılında 35 Milyon TL zararla devralınan  Kayseri Şeker Fabrikasının  2011 bilanço dönemi sonunda  71 Milyon TL kâr elde ederek zarardan kâra geçişi sağlanırken 2012 bilanço dönemi sonunda 28.5 Milyon TL kar, 2013  Bilanço yılı sonunda da çıtayı biraz daha yükseltmeyi başarıp  son 18 yılda elde edilen kârın toplamından daha fazla  olan 122 Milyon TL kar elde ederek bir rekora daha imza attık. Bu başarıda Pancar çiftçimizin,Çalışan tüm personelimizin,Yönetim ve denetim kurullarımızın hepsinin payı vardır.katkısı olan herkese Şirketimiz ve Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.

Başarı sonunda ilk 500 sanayi kuruluşu arasında 101. sırada yer aldık

Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay gelişmelerde atılan ilk adımı bizlerle paylaşırken fabrikanın çıtasının yükselmesinde ortaya konulan iradeyi şu şekilde özetliyor. Son 3,5 yılda uygulanan mali disiplin ile 500 büyük sanayi kuruluşu arasında Kayseri Şeker Fabrikasının 2013 yılı sonunda 101. sıraya kadar yükseldiğini ifade ediyor.

Başkan Hüseyin Akay potansiyel gelişim hakkındaki sözlerini şu şekilde sürdürdü. “Her yıl ortalama 200 bin çiftçi ailesi şeker pancarından geçimini sağlıyor. Özellikle Şeker Pancarı, Orta Anadolu bölgesindeki çiftçi için vazgeçilmez bir ürün konumundadır. Bu bölgede çiftçiler halen köylerinde yaşayabiliyorlarsa bunda şeker pancarı üretiyor olmalarının büyük payı olduğu ortadadır. Şeker pancarı üretiminin devam etmesi, pancar çiftçisinin yaşatılması dikkatle değerlendirilmesi gereken bir husustur. Şeker pancarının desteklenmesi; sektöre yeni bir ivme katacak, rekabete hazırlanmak için bir güç oluşturacak, şeker sektörünün geleceğine önemli bir katkı sağlayacaktır. Bu nedenle Kayseri şeker olarak zarar eden Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi halinde çevredeki şeker fabrikalarına talip oluruz. Kayseri Şeker olarak bir kaç fabrikayı daha bünyemize kattığımızda yönetecek teknik ekip ve alt yapımız mevcuttur. Pancar çiftçimiz de kazanır Milli ekonomiye de katkı sağlanır.”

Çalışmalar uydudan takip ediliyor

Eldeki tüm modern imkânları kullanma gayreti içerisinde olduklarını belirten Başkan Akay, pancar üretim alanlarının ölçümü tespiti ve takibinin 2012 yılından beri coğrafi bilgi ölçümlerine dayalı olarak geliştirilen bir sistem üzerinden uydudan yapıldığını söyledi. Bu sayede Kayseri Şeker, teknolojik imkânların kullanımı ile birlikte çalışmalarına ivme kazandırmış oluyor.

 Öte yandan Kayseri Şeker Fabrikasının kaliteyi artırıcı ve Dünya ile rekabet ortamını sağlayıcı tedbirler açısından Avrupa standartlarında başlatılan uygulamalarından birisinin de Pancar çiftçisinin sadece ekim aşamasında tarlada bulunması diğer bütün işleri Kayseri Şeker olarak yapmaya hazır hale getiren alt yapıya sahip oluşudur.

Teknolojik gelişmelerden yalnızca kendileri değil çiftçilerin de yararlandığına dikkat çeken Başkan Akay Pancar çiftçilerinin otomasyon sistemi ile pancar tarlalarını sulama imkanı sağladıklarını böylelikle oturdukları yerden evlerinden tarlalarını suladıklarını sözlerine ekledi.

Çiftçi Pancar ekimini kendisi ve çocuklarının geleceği olarak görüyor.

 Artık Pancar üreticileri pancar bedelini alabilir miyim diye düşünmüyor. Yarın endişesi yaşamıyor. Yarınına daha güvenle bakıyor. Pancar ekimini kendisi ve çocuklarının geleceği olarak görüyor. O nedenle de daha çok ekmek, daha çok yetiştirmek ve daha fazla kazanmak istiyor. Bunun için de daha fazla kotaya ihtiyaç duyuyor ve kota istiyor. Geçmişte pancar ekmeyi bırakanlar, yeniden pancar ekmek istiyor. ”

Çevreci ve erozyonu önleyen uygulama verimli toprakları tarlada bırakan “mause” uygulaması başlatıldı

Kayseri Şeker Fabrikası pancar tesellümü ve nakliyesi esnasında fabrikaya taşınan en verimli toprakların tarlalarda kalmasını sağlayıcı çözüm getirdi. Kayseri Şeker Fabrikası’nın önemli desteği ile bölgelerde bulunan taşıyıcılar kooperatiflerince temini sağlanan ve çiftçinin hizmetine sunulan “mause sistemi” ile artık en verimli topraklar pancarlar üzerinde fabrikaya nakledilmiyor.

 Kayseri Şeker Fabrikası 2012 yılında ilk olarak çiftçilerinin pancarını tarladan fabrikaya maus ile temizleyerek 251.000 ton pancar taşımıştır. 2013 yılında taşıyıcı kooperatiflerimizin de bu işe ilgi ve alakalarından dolayı maus sayısı 11 ‘e yükselmiş ve bu sayede 427.716 ton pancar fabrika merkezine temizlenerek taşındı. Verimli toprakların tarlalarda kalmasını sağlayan uzun yıllar yurtdışında kullanılan Mause makinesinin bölgelerimize girmesiyle fabrikaya çok temiz, kaliteli pancar da taşındı.

3,5 yılda kat edilen mesafede eğitim ve çiftçi inceleme gezilerinin de katkısı oldu.

 Başkan Hüseyin Akay fabrikanın çöküşünden yükselişine geçişin kolay olmadığını ifade ederken, yeni yatırımların Kayseri Şekeri eski gücüne getireceğinin söylüyor.

Başarıya giden kilometre taşlarında ise eğitime verilen önemde her geçen gün artış sağlandığını belirten Akay; Kayseri şeker fabrikası üniversite ile işbirliği, kalite yönetimi eğitimleri, marka eğitimleri, çiftçi eğitimleri, Çiftçilerin yurt içi fuarlara, mazot, gübre tesislerine ziyaretleri ve  yurt dışı gezilerinin büyük katkısı olduğuna dikkat çekti. 

pek çok reform hareketi ile Kayseri Şeker tabiri caizse dibe vuruştan bu ve bu gibi ekonomi hamleleri ile yükselişe geçmeye başladı. Tüm bu yapıcı çözümlerin arkasında ise zamanın ruhunu iyi okuyan bir yönetici kadrosu ve sağlam bir iradenin ürünü olduğunu görmüş oluyoruz.

Değişen Yönetim Anlayışı

Yönetim sistemi olarak, çalışanlarımızın, çiftçilerimizin ve tedarikçilerimizin katkıları ile kaliteli, sağlıklı ve güvenli ürünler sunarak, tüm paydaşlarımızın memnuniyetlerinin sürekliliğini sağlamamız yanı sıra Kayseri, Sivas, Yozgat, Kırşehir ve Nevşehir illerimizin ekonomilerine önemli katkı sağlayan Kayseri Şeker fabrikası 2010 yılında girdiği finans çıkmazından kalıcı ve akılcı çözümler üreterek şeker sektörün de 60 yıllık adını hak ettiği yere getirmeyi başardı. Bu başarıda yalnızca ekonomik tedbirlerden ziyade sosyal ve kültürel yönden de yeni projelerle Kayseri Şeker’in vizyonuna katkıda bulunuldu.

 “Muhtarlar da bizler de bir yerde kamu görevi yapıyoruz”

Kayseri Şeker Fabrikası 2011 yılından bu yana hiç boş durmadı. Gerek sosyal, gerek kültürel gerekse sosyal sorumluluk kapsamında birçok yeniliklerinde öncülüğünü yaptı; şeker pancarı “çapa günleri, ”alternatif ürün silajlık mısır ekimi,  tarım fuarı inceleme gezisi, bununla birlikte çiftçilerimizin üretimlerini daha bilinçli yapmalarını sağlamak için yurt dışındaki pancar sektörünü yerinde inceleme turları, Almanya ve Belçika gezisi pancar üreticilerinin akaryakıt ve gübre tesisleri gezisi, uluslar arası gıda güvenilirliği ve helal gıda sertifikaları gibi birçok yenilik hareketleri ile hem üretimde hem de tarihsel geçmişi adına önemli hamlelerin de öncülüğü son 3,5 yılda gerçekleşti.

Bu gelişmelerde Çalışanlarımız, çiftçilerimiz, tedarikçilerimiz ve müşterilerimiz gibi Pancar ekimi yapılan bölgelerideki Muhtarların da katkısının olduğuna inandıklarını söyleyen Başkan Hüseyin Akay “Kayseri Pancar Kooperatifi ve Kayseri Şeker Fabrikası yöneticileri,  2014 yılında seçilen muhtarlarla tanışma, Pancar ekim alanları, Pancar çiftçisinin karşılaştıkları sorunları görüşmek, Kayseri Pancar Kooperatifi ile Kayseri Şeker Fabrikası çalışmaları hakkında bilgilendirme faaliyetleri kapsamında 12 Bölgede bulunan Köy ve Mahalle Muhtarları ile bir araya gelinerek elde edilen başarıda Pancar çiftçimizin, Çalışan tüm personelimizin, Yönetim ve denetim kurullarımızın hepsinin payı yanı sıra birlikte Kamu görevi yaptığımız Muhtarların da payı bulunmaktadır bu nedenle zaman zaman bir araya gelerek Köy ve Mahallelerdeki Pancar çiftçilerinin karşılaştıkları sorunlar tartışma ortamı sağlandığını belirtti.

Kayseri Şeker’in kalitesi tescillendi

Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.TCR Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından hazırlanan kredi derecelendirme raporundan da tam not aldı. Türk Şeker sektöründe ilk kez bir Şeker Fabrikası’nın kredi derecelendirme notu aldığı bu çalışma ile şirketin risk ölçüm ve derecelendirmesi, gelişen ve değişen piyasa şartlarına uyum hızı ve büyüme potansiyeli, net bir şekilde masaya yatırılarak, bu alandaki gelişimi tescillenmiş oldu.

Kayseri Şeker’de  Enerji tasarrufu

 “Kayseri Şeker Fabrikasında son 3.5 yılda yapılan enerji verimliliği çalışmaları ve yeni yatırımlar sayesinde 1 ton pancar için harcanan enerji maliyeti 13,19 TL’den 12,71 TL’ye düşürüldü. Enerji verimliliği çalışmaları ve yeni yatırımlar sayesinde Son 3 yılda sadece Kayseri Şeker Fabrikasında işlenen toplam 2.831.500 ton pancarda 1.359.120 TL tasarruf yanı sıra, yoğunlukla revizyon döneminde kullanılan elektrik enerjisi için 2014 yılı Nisan ayından itibaren 1 yıllık sanayi tarifesi üzerinden %5.20 ıskonto ile sözleşme imzalandı.”

Şeker gibi spor

Kayseri Şeker, bir fabrika olmasından öte sosyal aktivitelerle sporun gelişimine de önemli katkı sağlıyor. Ülkeye yeni sporcuların kazandırılması ve diğer faaliyetlerinde devamlılığı açısından Kayseri Şeker’in altyapı çalışmaları yalnızca sektör dâhilinde olmayıp, Kayseri Şeker Fabrikası ve Kayseri Şeker spor Yönetimi tarafından Kayseri’de sporun ve sporcunun desteklenmesi adına, Kayseri Şeker Spor Futbol Takımları ve Yaz Okulu Öğrencilerinin kullanabilmesine için gençlere her türlü imkânı tanıyor.

 Kayseri Şeker Spor satranç takımı süper lig’de, Kayseri Şeker Spor’un 3.lig’de, Kayseri Şeker güreş takımının Süper Lig’de mücadeleye devam ediyor olması, Kayseri Şeker Spor’un 12. adamı Panters Grubu gibi sportif faaliyetlerde de yelpazesini her geçen gün genişlettiğinin göstergesidir.

Sağlam irade  ve sorumluluk bilinci ile hareket

Kayseri Pancar Kooperatifi ve Kayseri şeker Yöneticilerinin Kayseri Şeker’i dibe vurmaktan yükselişe geçerken ortaya koydukları yapıcı metotlar ve sağlam irade Kayseri Şeker’i lider marka olma yolunda hızla mesafe kat etmesine imkan sağlıyor.

Kayseri ve civarındaki Sivas, Kırşehir, Yozgat, Nevşehir Pancar ekicilerinin kendilerine yüklediği sorumlulukla görevini, en iyi şekilde ifâ etmeye çalışıldığı belirtilerek, başarı ve bir yükselişin altında yatan sebeplerden en önemlisi; Bir şeylerin henüz bitmemiş olmasına o kurum ve kurumda ki yöneticilerinin buna inanan kadronun elini taşın altına koymaktan ziyade bizzat taşın altına girerek o yükü taşımalarının gereği sorumluluk bilincinin yattığındandır.

Hazırlayan: Mahmut Hop