Kayseri'nin gözdesi: Tarihi Kapalı Çarşı

Kayseri Cumhuriyet Meydanı Camiikebir Mahallesi'nde 24 dönüm arazi üzerine kurulu Kayseri Kapalı Çarşısının tarihini ve mimari özelliklerini haberimizde derledik.
Osmanlılar zamanında yapılan kapalı çarşılar arasında İstanbul Kapalıçarşı'dan sonra en büyüğü olarak kabul edilen Kayseri Kapalı çarşısı, tarihinde birkaç defa yangınlarla büyük zarar görmüş, 1987-1991 yılları arasında bütünüyle ele alınarak "eski Osmanlı mimarisi" tarzında yeniden yaptırılmıştır. Kuyumculardan baharatçılara, urgancılardan giyim eşyası satan dükkanlara kadar içinde birçok dükkan bulunan Kapalıçarşı, bugün tüm renkliliğiyle Kayseri ticaretindeki önemini hala korumaktadır. 
Osmanlılar zamanında şehrin eski surlarının içi tamamen dükkanlarla dolu olduğu gibi, kale kapılarının civarlarında da çok miktarda dükkan bulunmaktaydı. Bu tarihlerde çarşıların kapalı olduğuna dair bir kayıt yoktur. Muhtemelen daha sonradan üstleri tonozlarla kapatılmış olup, "kapalı çarşı" oluşmuştur. Kayseri ticari dokusunun merkezi sayılan Kapalıçarşı, oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Eski fotoğraflarda Kapalıçarşı'nın saat kulesine kadar uzandığı, üzerinin tonozla örtülü olduğu ve geniş bir sahaya yayıldığı bilinmektedir. 
 
1907 tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi’nde Kayseri Kapalı Çarşısı için, "iki binden fazla dükkan ve mağazayı içine alan muntazam kagir bir çarşı" denilmektedir. Tonozların büyük bir kısmı 1935 yılında açılmıştır. Çarşı genelde kuzey-güney ve doğu-batı yönünde ve aynı zanda birbirine dik olarak düzenlenen sokaklardan oluşur. 1844 yılında Urgancılar Çarşısı'na paralel olarak ve Kapalıçarşı'ya ilave olarak Hacı Efendi Çarşısı yaptırılmıştır. Güpgüpzade Hacı Efendi tarafından yaptırılan ve 302 adet dükkandan oluşan Hacı Efendi Çarşısı, 14 Eylül 1870 tarihinde çıkan ve bütün Kapalıçarşı'yı enkaz haline getiren yangından zarar görmemiştir.1849 yılında Kapalıçarşı'da çıkan büyük bir yangın, çarşının büyük bir kısmının yanmasına sebep olmuştur. Bu yıldan sonra yeni kapalıçarşılar yaptırılarak çarşı hem onarılmış ve hem de genişletilmiştir.1859'da da Kapalıçarşı'ya halk tarafından ilave çarşılar yapıldığı bilinmektedir. 1870 senesinin 14 Eylül günü Kayseri Kapalıçarşı'sında büyük bir yangın daha çıkmıştır. Çarşı o zamanda ahşap olduğundan, yangının tahribi çok fazla olmuş ve neredeyse çarşının tamamı yok olmuştur. Hacı Efendi ve Cıngıllıoğlu çarşıları bu yangında zarar görmemiştir. 
 
Daha sonra Kapalıçarşı Maraşlı Osman Paşa'nın gayretiyle, yangından önceki şekline sadık kalınarak, dükkan sahipleri hesabına belediye tarafından taş malzeme kullanılarak 1804 adet dükkandan oluşacak şekilde yeniden yaptırılmıştır. 1935-1936 yıllarında Kapalıçarşı'nın bir kısmının üzeri açılmıştır. 1987-1991 yılları arasında ise Kayseri Kapalıçarşısı bütünüyle ele alınarak eski Osmanlı mimarisi tarzında yeniden yaptırılmıştır.