İlk Selçuklu müzesi açılıyor ama ilk Selçuklu medresesi işte böyle

 Selçuklu Devleti’nin kültür başkentlerinden olan Kayseri’de,  Anadolu Selçuklu Devleti’nin ilk medresesi olma özelliğine sahip Hoca Hasan Medresesi’ne 820 yıldır ne bakım yapıldı ne de restorasyon. O medrese şimdi kaderine terkedilmiş durumda. Ne Büyükşehir Belediyesi ne de Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü bir şey yapabiliyor. Çünkü mülkiyetleri şahıslara ait ve onlardan satın alınamıyor. Birçok yazar, şair, akademisyen ve sanat tarihçileri ise Kayseri’de böyle bir medrese olduğunu bile bilmiyor.

Türkiye’nin ilk Selçuklu Müzesi olma özelliği taşıyan Gevher Nesibe Şifahanesi yarın saat 13.00’da açılıyor. Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan’ın kızı Gevher Nesibe’nin vasiyeti üzerine yapılan Şifahanesi’nin müze olması ile birlikte yarından itibaren ziyaretçilerin beğenisine sunulacak. Gevher Nesibe şifahanesinin müze oluşundan sonra şimdi gözler Kayseri’de ki değer bulmayan diğer yapıtların tarihe kazandırılması için yapılacak çalışmalara çevrildi.

Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü bilgi vermedi

Konu ile ilgili bir aya yakın bir çalışma yürüten gazetemiz, Kayseri Vakıflar Bölge Müdürü İbrahim Genç’ten konu ile ilgili görüşme talebimize karşılık, Bölge Müdürü İbrahim Genç ile değil Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün sanat tarihçisi ile görüştürüldü. Sonrasında ise konu ile ilgili hiçbir bilgi veremeyeceklerini söyledi. Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün bazı çalışanlarının Hoca Hasan Medresesi hakkında hiçbir bilgisi olmaması da akıllarda soru işareti bıraktı.

Başkan Özhaseki : “Bir tek eseri eline aldığını görmedim. Formaliteyle oturuyor, formaliteyle yatıyor”

Bir toplantı da gazetemizin “ Büyükşehir Belediyesi’nin milyon kilometrelik hazine arazisini almasına rağmen ve belediyenin kültür işlerinde çalışmaları yadsınamazken Hoca Hasan Medresesi için bir çalışma yapılmaması hakkına ne düşünüyorsunuz?” sorusuna yanıtı ise şu şekilde oldu: “ Hoca Hasan Medresesi’nin yerini biliyoruz harabe olarak duruyor. Hatta bir rivayete göre en eski medresesi. Mülkiyeti şahıslarda. İstimlak etmek için 2 senedir uğraşıyoruz. Mirasçıların birisi Amerika’da birisi İngiltere’de. Şimdi yapacak tek bir işimiz kaldı o da istimlak kararı. Mahkeme kaç lira bedel biçti, parasını vereceğiz medreseyi ayağa kaldıracağız” diye konuştu. İngiltere ve Amerika’da olan sahiplerinden birinin az ötekinin ise birkaç katı para istemesi işi çıkmaza sürüklediğinin de altını çizdi. Ayrıca Başkan Özhaseki Kayseri Vakıflar Bölge Müdürü İbrahim Genç’e ağır sözlerle yüklendi: “Bazı Vakıflar Bölge Müdürlerini görüyorum tarih eserleri şehirlerde ayağa kaldırıyor. Gidiyormuş arkadaş güle güle gitsin. Daha bir tek eseri eline aldığını görmedim. Formaliteyle oturuyor formaliteyle yatıyor.”

Çayırdağ: “10 katlı binanın arsası verildi ama razı olmadılar”

1978-80 yılları arasında Kayseri Vakıflar Bölge Müdür Yardımcılığı, 1985 -2000 yılları arasında Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü görevine getirilen ve şimdi ise Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Danışmanı Mehmet Çayırdağ ise Hoca Hasan Medresesi’nin 1930’lu yıllarda Kayseri’nin yerli bir ailesine satıldığını şimdilerde ise satın alınamadığını söyledi. Öte yandan 20’ye yakın mirasçısının olduğunu ve Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki’nin sahiplerine teklif götürdüğünü, astronomik fiyat istediklerini ve buna karşılık ise istimlak bedelini almadıklarını söyledi. Alınmış olsa bile binlerce lira masrafın belediye tarafından karşılanacağını da sözlerine ekleyen Çayırdağ medresenin mevcut alanı hakkında ise şunları söyledi: “Bazı temellerinde kazı yapıldı mevcut sınırları açığa çıkarıldı. Etrafını tel örgü ile çevirdik. Nerden nereye kadar gidiyor diye. Anıtlar kurulundan karar çıkması için bir çalışma yapıldı. Şimdiki yerin sahiplerine 10 katlı binanın arsası verildi ama razı olmadılar.”

Açıkgöz: “Medrese şu an harap bir vaziyette”

Şimdi Selçuklu Müzesine dönüştürülen Gevher Nesibe Şifahanesi’nde 1985 ve 2007 yılları arasında müdürlük, şimdi ise Gevher Nesibe Tıp Tarihi Enstitü Şefliği yapan Kenan Açıkgöz, Hoca Hasan Medresesi ile ilgili şunları söyledi “Hoca Hasan Medresesi Kayseri’nin en eski medreselerinden biridir. Kitabesi şimdi şehir müzesinin arşivinde durmaktadır. Buranın ilginç olan bir yanı da Hoca Hasan Medresesi hem camisi hem imarethanesi hem hamamı hepsi bir aradadır.” Öte yandan Kenan Açıkgöz, “Bu tarihi yapıtların gelişen şehircilik ile birlikte binaların arasında kaybolmuştur.”  Daha sonra Hoca Hasan Medresesi ile aynı kaderi yaşayan Hunat Medresesi’nin karşısında bulunan Sultan Hamamı ile ilgili verdiği bir örnekte; “Sultan hamamı 800 yıl içerisinde şehrin ne kadar yükselmiş. Şehir 800 yılda 3 metre yükselmiş, asfalt hizasına gelmiştir.” diye konuşarak değer bulmayan yapıtların kimsenin haberi olmadan yok olacağına işaret etti.

Kayseri’nin Makarr-ı Ulema şehri olarak bilindiğini hatırlatan Kenan Açıkgöz son olarak, Hoca Hasan Medresesi ile ilgili şunları söyledi. “Bu medrese şu anda harap bir vaziyettedir. Tamire ihtiyacı vardır. Eser kaybolmak üzeredir. Külliye’nin %5’i ayaktadır. Tüm yetkililerin ve hayır sahiplerinin dikkatine arz olunur.”

HABER & FOTOĞRAF: MAHMUT HOP