Gubaroğlu Mescidi'ne neden 'Yumurtalı Mescid' deniliyor?
Daha önce Karafakih veya Gubaroğlu Mahallesi olarak bilinen, Nazım Miralay Caddesi üzerinde bulunan Harbiş binasının arkasında bulunuyor Gubaroğlu Mescidi.
Uzaktan bakıldığında görünen kubbeli yapısıyla bir türbeyi andırmaktadır ki, zaten 1300’lü yıllarda Şah Melek Hatun adına yapılan bir türbe iken, 1560 yılında mescide dönüştürülmüştür.
O günün neredeyse Kayseri’de ender kubbeli yapılarından olan bu mescid, aynı zamanda yumurtayı andıran görüntüsüyle Yumurtalı Mescid olarak da bilinmektedir. Aynı zamanda bu isimlendirmenin mescidin güney cephesinde bulunan yumurtaya benzer büyükçe mermerden kaynaklandığı söylenmektedir. Şu anda kayıp olan yumurta şeklindeki mermerin yerinde yumurta şeklinde büyükçe bir taş bulunmaktadır.
Son yüzyılda belediyelerin şehir merkezinin hafif engebeli yapısını dolgularla kot eşitlemesi yapmalarından dolayı, bir çok tarihi cami gibi bu mescid de yol seviyesinden yaklaşık bir metre aşağıya düşmüştür.
Selçuklu döneminin en önemli klasiği olan, devlet erkanının veya ileri gelenlerin, vefat eden eşleri ve genç kızları için yapılmış olan, Kayseri’deki onlarca hanım türbe veya kumbetlerinden birisidir.
Ama ne yazık ki, nesli kesilmiş ve bakımsızlıktan harabeye dönüşmüş haliyle, belki içinde bulunan mezarlar başka bir yere nakledilerek 1560 Kanuni Sultan Süleyman Han zamanında son cemaat mahalli ve minber minare gibi eklemeler yapılarak mescide tahvil edilmiştir.
Uzun yıllar ibadete kapalı, metruk ve mezbelelik bir durumdayken Melikgazi Belediyesi tarafından 2018 yılında restore edilerek tamamlanan bu mescid, etrafındaki yüksek katlı binaların gölgesinde kalmış olsa da tarihten ses vermeye devam ediyor.
Kuzeybatı köşesinde bulunan duvarın üstüne yerleştirilen, minber minare altındaki küçük kapıdan girilen avluda, iki ahşap sütun üzerinde yükselen son cemaat mahalli karşılıyor sizi. Cilalanmış tavanı kaplayan ağaç direklerin altından geçip, küçük mescid kapısından içeri girdiğinizde de sıvayla kapatılıp bembeyaz boyanmış oval kubbesini temaşa edince, bu mescide neden Yumurtalı mescid dendiği ortaya çıkıyor.
Yaklaşık 60 metrekarelik kare planlı mescid bölümünü tavana yakın yerde güney ve kuzeyde ikişer, doğu ve batı cephesinde birer küçük pencere aydınlatıyor.
Mescidin her bir iç cephesinde, kenarı söveli, üst bölümü oval ve yukarı doğru sivrilen yaklaşık 30 santim derinliğinde derinliğinde, bir adam boyu seviyesinde ikişer açık dolap bulunuyor. Şu anda raflar ilave edilerek kitaplık şeklinde kullanılan bu sekiz bölme mescide ayrı bir anlam katıyor.
Sade ve kenardan hafif kabartmalı kesme taştan yapılmış mihrabının üstünde sıvaya gömülü bulunan bir erkeğe ait olduğu tahmin edilen mezar taşı yazısı, büyük bir ihtimalle bu türbede zamanında meftun olanlardan birine ait olmalı.
Bakmadan Geçme
