Bu işin bir felsefesi var

Söyleşi: Bünyamin Gültekin

 Ahmet Kurt, Hunat Hatun Kültür Merkezi’nde ebru sanatını icra eden ebru sanatçılarından biri… Ebru sanatçısı Kurt ile ebru sanatını konuştuk. Esnaflık yaptığı sırada ebru ile tanıştığını belirten Kurt, ebruyu ilk seyrettiğinde ebrunun kendisini içine çektiğini belirterek, ilk başlarda korktuğunu ve 1,5 yıl boyunca ebruya el sürmediğini söylüyor. Kurt, ebru sanatı ile uğraşmak isteyenlere de çeşitli tavsiyelerde bulunuyor. Bu tavsiyesinin başında da bu sanat ile uğraşmak isteyenlerin işin felsefesini öğrenmeleri gerektiği… Eylül ayında eğitim vermeye başlayacak olan Kurt, bu sanatı bir hobi olarak görenleri ise kendisinin eğitim vermeye yanaşmayacağının altını çiziyor.

Ebru sanatı ile ilk tanışmanız nasıl oldu?

            Ebru’yu ilk seyrettiğimde beni ilk önce içine çekti. Korkudan dolayı 1,5 yıl elimi sürmedim. Daha sonra zihinsel rahatsızlığı olan bir arkadaşımıza yardımcı olmak için ebru yapımı için gerekli malzemeyi toplamaya başladık. Sonrasında bir doktor, bir edebiyat öğretmeni, bir imam ve ben ebru ile uğraşmaya başladık. Ardından da engelli kardeşlerimize yardımcı olmak için bir dernek kurduk. Bu aşamada ebruya âşık olduk. Ne biz onu ne de o bizi 7 yıldır bırakmadı.

            Kayseri’de ne kadar ebrucu varsa onlarla da tanıştık ve kaynaştık. Bu kaynaşmayı da şuanda Hunat Kültür Merkezi’nde devam ettiriyoruz.

Halkın ebru sanatına teveccühü nasıl?

Ebru sanatı dinlendirici ve şaşırtıcı bir sanat olduğu için izleyen herkes hayretler içerisinde kalıyor. Özellikle terapi yönü ağır basıyor. Bu nedenle ebru ile bir şeyler yapmaya çalışanda bu çalışmayı izleyende dünya ile irtibatını koparıyor. Bu nedenle gayet cazip ve çekici bir sanat ile uğraşıyoruz.

Geçmişte ebruya olan ilgi nasıldı? Hangi alanlarda boy gösteriyordu?

Ebru sanatı çok eski yıllardan beri Türk geleneklerinde var olan bir sanattır. Osmanlı’da yıllarca kitap kenarı, kapağı ve ferman yapımında ebru sanatı kullanılıyor. Matbaanın ortaya çıkması ile birlikte unutulmaya yüz tutuyor. Daha sonra Necmettin Okyay ve Mustafa Düzgünman gibi hocalar birkaç talebe yetiştiriyor. Şuanda çok değerli hocalar var. Bu hocaların usta-çırak ilişkileri sayesinde ebru devam ettiriliyor. Fakat bizimkisi üveysilik noktasında… Yani ustamız olmadan kendi gayretlerimizle bir noktaya getirmeye çalıştık.

Kayseri’de bununla ilgili eğitim verilen bir yer var mı?

Kayseri’de şuanda eğitim veren herhangi bir yer yok. Hüseyin Garan hocamız yeni ders vermeye başladı. Biz de önümüzdeki ay ders vermeye başlayacağız. Bu yıl ilk defa kurs açmış olacağız.

Ebru sanatının en önemli husus nedir?

Ebru Sanatının en önemli şartı sabırdır. Ebru insana sabretmeyi öğretir. O yüzden terapi yönü çok ağırdır. Günümüz modern insanı hep hız ve ivmeyle uğraştığından ebru aslında bir gereksinimdir. Ebru, modern hayata iyi bir tepkidir. Her şeyin olduğundan farklı yürüdüğünü gösteren en önemli unsurlardan biridir.

            Ayrıca modernizmin el atamadığı ve bozamadığı sanatlardan da birisidir.

Şuanda popülaritesi giderek artıyor. Fakat anlamından kopuk ilerliyor. İnsanlarımız işin özünü öğrenmeden ben de hemen yapayım olsun istiyor. Biz de bu tavrın doğru bir tavır olmadığını anlatmaya çalışıyoruz. Biz sanatımızın aslında ne olduğunu anlattığımızda işi ciddiye alanlar devam ediyor.

Ebru’ya başlamak isteyenlere ne gibi tavsiyelerde bulunuyorsunuz?

Ben hobi olarak ilgilenenlerle çok çalışmak istemiyorum. İşi ciddi olarak ele alan işin felsefesini öğrenmek istiyorlarsa bu anlamda yardım etmeye gayret ediyoruz. Ama gelip geçici bir heves ise onlarla pek uğraşmak istemiyoruz.

            Ebruya başlamak isteyenler önce malzemelerini soruyorlar. Bu malzemelerin temin edilip edilemeyeceğini soruyorlar. Bunun eskisi kadar zor olmadığını kolaylıkla temin edileceğini hatta kişinin kendisinin bu malzemeleri yapması gerektiğini izah ettiğimizde ciddi olanlar devam ediyorlar.

Bu nedenle bütün malzemeleri organik olduğundan dolayı herkesin bu malzemeleri kendi yapmak durumundadır. Ebru ile uğraşan biri ebru yapımında kullanılacak malzemelerle hemhal olması gerekiyor. Topraktan boya ezmenin ne olduğunu bilmeyenler modern hayata kafa tutamazlar.

Ebru sanatında en önemli motifler nelerdir?

            Ebru sanatında her motife bir anlam yüklenmiştir. Tabi birçok sembol var ve bu sembollerin ne manaya geldiği anlatılır. Biz lale ile başlayıp gül ile bitiriyoruz. Lale Allah c.c. gül ise Peygamber s.a.v. temsil ediyor. Bununla birlikte gül en son öğrenilen motiftir.

“Ebruya aşık olan ondan ayrılamaz”

            Kayseri’de toplam 9 ebru sanatçısı var. Bu arkadaşlarla birlikte Ebru sanatını temsil etmeye çalışıyoruz. Bu arkadaşlarımızın çoğu az veya çok ebruya gönül ve emek vermiş insanlardır. Hepsini takdir ediyoruz.

            Kişinin kendi kabiliyetine ve çalışmasına göre ebru yapmayı öğrenebilir. Az çalışan biri uzun bir zamanda çok çalışan biri daha kısa bir zamanda öğrenebilir. Ebruya aşık olan biri ondan ayrı kalamaz. Ayrı kalamadığından dolayı da ilk fırsatta teknenin başında oturur ve çalışmaya başlar. O da çalıştıkça Allah’ta ona bir şeyler yapmasını nasip eder.

Söyleşimizi sonlandırırken neler söylemek istersniz?

            Belediyenin açtığı Hunat Kültür Merkezi’nde devam ediyoruz. Belediyeye bize bu imkanı verdiği için teşekkür ederiz.

            Gençlerimiz internette sanal alemde sanal ilişkiler kuracağına sanat ile uğraşarak hayatın ayrıntılarını ve pratiklerini öğrenmeye çağırıyoruz. Tabi burada en önemli görev büyüklere düşüyor.