Barzani'nin platonik aşkı: ABD

Uzun bir süre Irak’a karşı SSCB desteğiyle ayakta kalan Molla Mustafa Barzani, bu desteği yitirince İran’ı ve o dönemde onun hamisi ABD’yi doğal müttefik olarak gördü. Barzani İran’daki ABD yetkilileriyle görüşerek kendilerine yardım verilmesi halinde büyük bir ayaklanma çıkartabileceğini, ABD’den başka hiçbir güce güvenmediğini ve hatta başarılı olmaları halinde ABD’nin 51. eyaleti olmaya bile hazır olduğunu söyledi.
ABD’nin Kürt politikası açısından esas ilgi odağını Irak Kürtleri oluşturuyordu.1960’lardaki ayaklanmalar sırasında Barzani ABD’den yardım istemişti. Fakat 1970 başlarına değin ABD Kürtlere sözlü desteğini iletmekle birlikte hiçbir yardımda bulunmamıştı.
ABD’nin yardım sözünü yerine getirmemesi üzerine Molla Mustafa Barzani 9 Şubat 1977’de dönemin ABD Başkanı Jimmy Carter’a Kürt halkının ABD’ye güvendiğini ve onların yardımıyla savaştan galip çıkabileceklerini belirten bir mektup yazdı. Yazdığı bu mektuba cevap alamayan Barzani, 3 Mart 1977’de kaleme aldığı ikinci mektubunda ABD Başkanının sessizliğini eleştirmiş ve kendisiyle görüşme talebinde bulunmuştu. Fakat Barzani yazdığı ikinci mektuba da cevap alamadı.

 
9 Şubat 1977’de yazılan mektup
9 Şubat 1977 tarihinde yazdığı ilk mektubunda Amerika’nın prensiplerine olan güvenini her fırsatta dile getiren Barzani bu prensiplerin, zayıf ulusların korunması ve onların temel insan haklarına kavuşmalarına yönelik destek sağlanması açısından Kürt halkı için çok önemli olduğunu söylemişti.
Mektubunun başında “Başkanlık seçimini kazanmanızdan dolayı sizi yeniden kutlarım. Başkanlık seçiminiz sırasında, dünyanın her yerindeki halkların temel insan haklarını açıkça destekleyeceğinizi defalarca belirtmeniz beni çok sevindirdi ve yüreklendirdi.” diyen Barzani ABD ve İran’dan “dost” ülke diye bahsetmiş ve bu dostluğa güvenerek savaşa girdiklerini belirtmişti
Amerika’nın verdiği söz, ister yazılı, ister sözlü olsun, demir bir zırh gibi sağlam olduğunu söyleyen ve Irak’ta ki Kürt mültecileri ABD’ye alınmasını ve makul bir maddi yardım tesis edilmesini de talep eden Barzani mektubunun sonunda İran’ın kapanmış kapılarına ve SSCB’nin silahlarına karşı bütün umudunun ABD olduğunu vurgulamıştı.

 
3 Mart 1977 tarihli ikinci mektup
“Sayın başkan, dolaysız ya da dolaylı sizce bir karşılık verilmemiş olan 9 Şubat tarihli mektubuma ilaveten, Birleşik Devletlerin her taraftaki insanlar için özgürlüğün destekleyicisi olma tarihsel imajını yeniden tesis etme çabalarınıza karşı olan hayranlığımı bir kez daha ifade etmek isterim.”  sözleriyle mektubuna başlayan Barzani mektubunu şu sözlerle sonlandırıyor;
 “Irak’taki 3 milyon Kürt insanı, sizin ilgi ve dikkatinize herkesten daha çok Iâyıktır. Sizinle ve Başkan Yardımcısı Mondale ile yapılacak bir görüşme, onların moralini güçlendirmede büyük ölçüde katkıda bulunacak ve Kürt tarihindeki, bu en karanlık saatlerde, onların koşullarını tanımanıza da yardımcı olacaktır.
Sizinle görüşmeyi büyük umut ve memnunlukla bekliyorum.”

 
ABD’de de yalnızlığa terk edildi
İran ve Irak’ın aralarında yaptığı Cezayir Anlaşmasının sonucunda Molla Mustafa Barzani’ye İran üzerinden gönderilen Amerikan para ve silah yardımı kesilmiş ve Barzani kuvvetleri Irak ordusu karşısında yalnızlığa terk edilmişti. Bunun üzerine Molla Mustafa Barzani kuvvetleri, silahları bırakarak büyük bir kesimi İran’a sığınırken Molla Mustafa Barzani de ABD’ye gitmek zorunda kalmıştı.
Amerikan Dışişleri Bakanı H. Kissenger’in övgülerine muhatap olan ve ABD’ye sığınmak zorunda kalan Mustafa Barzani’ye, Kissenger dâhil ABD yönetimi sahip çıkmamış ve kendisi ile ABD’de görüşmemişti. Bir dönem el üstünde tuttukları Barzani, ABD’de yalnızlığa terk edildi ve orada öldü.
Haber: Tuba Köksal