APHRODISIAS'I ARA GÜLER KEŞFETTİ

Toprak altında kalan Aphrodisias’ın çığlığını Foto Muhabiri Ara Güler duydu. Polonya’nın Krakow kentinde 2017 yazında yapılan UNESCO’nun 41. Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda bulunan Aphrodisias arkeolojik alanı, dünya miras listesine kabul edildi. Kayseri Büyükşehir Belediyesi BÜSAM öğrencileri ile Aydın bölgesinde yer alan Efes Antik Şehrinde Aphrodisias’ı yeni nesil Foto Muhabiri olarak büyük Usta Ara Güler’in izinde fotoğrafladık.

Ara Güler Yolunu kaybedince
Aphrodisias’ın kaderi değişti
Efes Antik şehrine ulaştığımızda Aphrodisias’ın hikayesini Fotoğraf Tutkunu gezgin yazar Dursun Çiçek’ten dinledik. Aynı konuyu Strategy dergisi’de Ocak Mart sayısında işlemiş. Elbette kayıtsız kalamazdık. 1958 yılında bir baraj açılışı için bölgeye Foto Muhabiri olarak giden ünlü fotoğraf sanatçısı Ara Güler’in yolunu kaybetmesi ile Aphrodisias’ın çığlığını çektiği fotoğraflarla duyurur. Ara Güler yaptığı röportajla Aphrodisias ile tanışmasını şöyle anlatıyor:
“Devir 1958 Adnan Menderes’in son zamanlarıydı. Aydın’da valiye gittim. Adnan Menderes’in açılışını yapacağı baraj var, beni oraya gönder, açılışta fotoğraf çekeceğim dedim. Şoför; ‘Ben bir kestirme yol biliyorum, oradan gidelim’ dedi. Kestirme yoldan giderken yolu kaybettik. Güneş battı ve zifiri karanlık oldu. Gidiyoruz, gidiyoruz, yine aynı kayalıklara geliyoruz. Baktım bir ışık var. Bir Kahvehane. Kahvehaneye girdik. Adamlar oyun oynuyor. Lüks lamba ile ortam aydınlatılıyordu. Bira sonra gözüm ışığa alıştı. Bir baktım kahvehanede masa yok! Sütun başlıklarını masa yapmışlar. Üstünde de domino oynuyorlar. Tarih ve bugün iç içe yaşamaktadır. Böyle acayip bir yer hayatımda görmedim. Harabe dediğin harabedir. Ama bu öyle değil. Bu bambaşka tarih içinde yaşayan şehir. Baktım ki taşların üzerinden içinden suratlar bana bakıyor. Hemen aklıma röportajın adı geldi; Aphrodisias çığlığı. O taşlar bana bakıyor ve beni buradan kurtar diye adeta çığlık atıyordu…”

Ara Güler’in çektiği fotoğraflar TİMES dergisinde yayımlanınca büyük bir ilgi uyandırır. Aphrodisias’ın kaderi değişir. Amerika’dan gelen arkeologlar araştırma yapmaya başladıklarında burasının Roma İmparatorluğu’na ait tarihi M.Ö. 500’li yıllara dayanan ve ismini tanrıça Afrodit’en alan Aphrodisias antik kenti olduğu anlaşılır. Bu yaşananların ardından bölgeye gelip kente hayran kalan Prof. Dr. Kenan T. Erim 1961 de Aphrodisias’ı kazmaya başlar. Köy boşaltılır ve bölge korumaya alınır.

Haber Foto: Ramazan Karakuş/ Remzi Yıldırım