Selda Avcı-Tuzlu Kahve söyleşisi

Merhaba Değerli Okurlarımız;

**Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Hematolojik İmmünoloji Derneği Genel Sekreteri Doç. Dr. Serdar ŞIVGIN hocam ile hem bölümü tanıyıp, tanıtacağız. Hem de yapılan tedaviler neler bunları öğreneceğiz. Hocam yoğun iş temponuz arasında bizlerede zaman ayırdığınız için teşekkür ediyorum.

Ben teşekkür ederim Selda Hanım. **Serdar bey ilk olarak bölümünüzün kuruluşu hakkında bizlere bilgi verebilir misiniz?

**Toplam 75 civarındaki hasta yatak sayısı ve fiziki şartlarıyla Türkiye'nin en büyük hematoloji ve kök hücre nakli merkezlerinden birisi haline gelmiştir.

Bilim dalımız 1991 yılında Prof. Dr. Ali Ünal tarafından kurulmuştur. Başlangıçta Gevher Nesibe Hastanesi'nde iç hastalıkları kliniği içinde hizmet veren hematoloji bilim dalı, 1998 yılından itibaren 35 yataklı servis, 8 yataklı kök hücre nakli merkezi ve iki poliklinikle M.K. Dedeman Hematoloji-Onkoloji Hastanesi'nde faaliyetini devam ettirmiştir. 2009 yılında Şahinur Dedeman Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavi Merkezi bu binaya bağlantılı yeni bir merkez olarak inşa edilmiştir.

Mevcut durumda hematoloji kliniğinde 30 hasta yatağı mevcut olup biri uzman polikliniği olmak üzere toplam 3 poliklinikte hizmet verilmektedir. Kemik iliği nakil merkezinde de hepsi tek kişilik olan toplam 35 hasta odası, iki poliklinik ve ayaktan tedavi ünitesinde hizmet verilmektedir.  Toplam 75 civarındaki hasta yatak sayısı ve fiziki şartlarıyla Türkiye'nin en büyük hematoloji ve kök hücre nakli merkezlerinden birisi haline gelmiştir. **Peki, Akademik Kadro kaç kişi?  3 profesör, 2 doçent olmak üzere toplam 5 öğretim üyesi ve 4 yan dal araştırma görevlisi hizmet vermektedir. **Hematoloji Kliniği Ve Bağlı Çalışan Merkezler Nelerdir?

1. Hematoloji Servisi
2. Poliklinikler
3. Ayaktan Tedavi Ünitesi
4. Aferez Ünitesi
5. Akan hücre ölçüm (Flow cytometry) Laboratuarı
6. Kök Hücre Nakli Servisleri

7. Kök Hücre Nakli Poliklinikleri
8. Kan Merkezi 

**Hematoloji servisinin kapasitesi nedir?

**Yıllık yatan hasta sayımız 1500 dolayındadır.

Hematoloji servisi 30 yatak kapasitesine sahiptir. 4 oda tek kişilik diğer odalarımız iki kişilik, içinde tuvalet ve banyo teşkilatı, mini-buzdolabı, TV, ortopedik yatak ve merkezi sisteme bağlı hijyenik iklimlendirme sistemlidir. Yıllık yatan hasta sayımız 1500 dolayındadır.

**Polikliniklerde kaç hasta muayene edilmekte bunu da öğrenebilir miyiz?

**Yıllık toplamda 16000 hasta muayenesi yapılmaktadır.

Mevcut 3 hematoloji polikliniğinde günde ortalama 80 hasta muayenesi yapılmaktadır. Hematoloji polikliniklerinde 1 uzman, 2 asistan, 2 intern doktor ve 2 konsültan öğretim üyesi görev yapmaktadır. Kayıt ve dosya sistemi ISO-9000 sistemine dhil edilmiştir. Hasta kayıt sistemi bilgisayar ve rutin dosya düzeni aracılığıyla yapılmaktadır. Yıllık toplamda 16000 hasta muayenesi yapılmaktadır.

**Ayaktan Tedavi Ünitesi var mı?

 Laminar hava akımlı kemoterapi hazırlama kabini mevcut olan ünitede onkoloji hastalarıyla birlikte günde 60 hastaya kemoterapi, kan transfüzyonu veya diğer ilaç uygulamaları yapılabilmektedir.

Gündüz ayaktan tedavi ünitesi hematoloji ve onkoloji hastalarına hizmet vermektedir. Klinikte yatarak tedavi almasına gerek olmayan hastalarımızın tedavileri bu ünitede yapılmaktadır. Laminar hava akımlı kemoterapi hazırlama kabini mevcut olan ünitede onkoloji hastalarıyla birlikte günde 60 hastaya kemoterapi, kan transfüzyonu veya diğer ilaç uygulamaları yapılabilmektedir.

**Aferez Ünitesinde neler bulunmakta?

**Kök hücre dondurulması ve saklanması için - 80oC derin dondurucu ve kademeli dondurma sistemli azot tankı sistemi bulunmaktadır.

Hematoloji Bilim Dalı'na bağlı ayrı bir ünite olarak 2 hematoloji öğretim üyesi, 1 doktor, 2 aferez teknikeri, 2 biyolog ve 1 hemşire tarafından yürütülmektedir. Ünitemizde hem donör kaynaklı aferez, hem de tedavi amaçlı aferez işlemleri yapılmaktadır. Ünitemizde plazmaferez, lökoferez, trombositaferez, eritrosit aferezi, periferik kök hücre aferezi, lipid aferezi, kaskad filtrasyon ve fotoferez (ekstrakorporeal fotokemoterapi) işlemleri yapılmaktadır. Kök hücre dondurulması ve saklanması için - 80oC derin dondurucu ve kademeli dondurma sistemli azot tankı sistemi bulunmaktadır (-196 oC).

**Hematoloji Bilim Dalına bağlı kaç adet laboratuar var?

**Kök hücreler uzun süre saklanabilmektedir.

Hematoloji Bilim Dalına bağlı 2 laboratuar vardır:

1. Akan Hücre Ölçüm ve Hematoloji araştırma laboratuarı: Bu laboratuarda hematoloji hastalarına ait kan, kemik iliği ve vücut sıvılarında inceleme yapılmaktadır. Yapılan testlerle hastalık tanısının konması ve ayırıcı tanı yapılması sağlanmakta, hastanın takipte hastalığının iyileşip iyileşmediğine karar verilmekte, kök hücre nakli yapılan hastaların nüks takibi yapılmaktadır. Yine bu cihazla nakil için toplanan kök hücrelerin miktar ve canlılık tayinleri de yapılmaktadır.
2. Kök hücre işleme ve saklama laboratuarı: Aferez cihazıyla toplanan kök hücreler işlemin yapılacağı güne kadar saklanmaktadır. Saklama süresinin uzunluğuna göre kök hücreler ya işlem yapılmadan ya da çeşitli koruyucu maddeler ilave edilerek dondurulmaktadır. Bu şekilde gerektiğinde kullanılmak üzere kök hücreler uzun süre (5 yıl veya daha uzun) saklanabilmektedir.  

**Hocam, Kemik İliği ve Kök Hücre Nakli Merkezi ne zaman kuruldu, kapasitesi ne kadar?

Bugüne kadar 638 otolog, 501 allojenik, 32 haploidentik ve 2 kordon kanı olmak üzere toplam 1189 kök hücre nakli gerçekleştirilmiş olup son bir yıl içinde 125 nakil yapılmıştır. 

1997 yılında 8 yataklı tek kişilik hasta odalarında hizmete başlanmıştır. 2009 yılında Şahinur Dedeman Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavileri Merkezi bu binaya bağlantılı bir merkez olarak inşa edilmiştir. 27 tek kişilik HEPA filtreli 87 mobil filtrasyon cihazına sahip steril oda, iki poliklinik ve ayaktan tedavi ünitesine sahip olan bu merkez 2009 Nisan ayında faaliyete geçmiştir. Mobil filtrasyon cihazlarının bulunduğu servis kemik iliği nakil hastaları için hazırlık ünitesi olarak kullanılmaktadır. Bugüne kadar 638 otolog, 501 allojenik, 32 haploidentik ve 2 kordon kanı olmak üzere toplam 1189 kök hücre nakli gerçekleştirilmiş olup son bir yıl içinde 125 nakil yapılmıştır.  Son yıllarda Ortadoğu (Dubai, Suriye, Afrika ülkeleri) ve komşu ülkelerden kemoterapi ve Kök hücre nakli için hastalarımız gelmektedir.

**KİT poliklinikleri:

Ayaktan Tedavi Ünitesi: İki odada toplam 6 hastaya gerektiğinde ayaktan tedavi ve müdahale yapılabilecek kapasitededir.

**JACIE Akreditasyonu

Şu an Türkiye'de bu yetkilendirmeyi başarmış olan tek resmi kurum Erciyes Üniversitesi Kök Hücre Nakli Merkezi'dir.

Bu kuruluş Avrupa merkezli olup, tüm Avrupa'da yüksek standartlarda kemik iliği nakli yapan merkezleri kontrol ederek yetkilendirmektedir. Bu yetki belgesini almayı başaran merkezlere başka ülkelerden de hasta kabulu olmaktadır. Şu an Türkiye'de bu yetkilendirmeyi başarmış olan tek resmi kurum Erciyes Üniversitesi Kök Hücre Nakli Merkezi'dir. Diğer merkez ise özel bir kuruluştur. Dolayısıyla, şu an merkezimiz Avrupa'nın herhangi bir ülkesinden kök hücre nakli için gelen hastaları kabul edebilmekte ve tüm masraflar hastanın mensubu olduğu devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu da sağlık turizmi açısından ülke ekonomisine çok önemli katkılar yapabilecektir.

**Kan Merkezi

Birimimizde1999 yılından beri yan dal asistan eğitimi verilmektedir. 

1981 yılında Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Hastanesi içinde küçük bir meknda hizmete başlamış olan kan merkezi 1997 yılında 2 katlı, tam teşekküllü, her türlü donanıma sahip kan merkezi olarak hizmete girmiştir. Kan Merkezimizde uluslararası kan bankaları birliğinin önerdiği tüm standartlar mevcut olup, hastaların ihtiyacı olan eritrosit süspansiyonu (laboratuar ortamında filtre edilmiş), trombosit süspansiyonu (havuzlanmış ve filtre edilmiş), taze donmuş plazma, kriyopresipitat dahil tüm kan ürünleri elde edilebilmekte, gerektiğinde kullanım öncesi ışınlanarak hastaya verilmektedir. Yıllık kan alım sayısı 24.000 kadardır. Toplanan kanlar ürünlerine ayrıldıktan sonra kullanılmaktadır. Bu şekilde toplam olarak yıllık kullanılan kan ürünü sayısı 70.000'in üzerindedir. Birimimizde1999 yılından beri yan dal asistan eğitimi verilmektedir.  

Öğretim elemanlarımız tarafından hematoloji, kök hücre nakli, aferez ve kan bankacılığı konuları ile ilgili yurt içi ve uluslar arası kongrelerin çoğunluğuna bildirili veya davetli konuşmacı olarak katılım olmaktadır.

Bilim dalımız bünyesinde çalışan yan dal araştırma görevlilerimiz malign ve iyi huylu hematolojik hastalıkların hemen hemen tamamını görme ve takip etme imknı bulmaktadır. Bunun dışında kök hücre nakil ünitesi, aferez ünitesi, akan hücre ölçüm laboratuarlarında rotasyon yaptırmaktayız.

**Hocam çok teşekkür ederim.

**Başka bir söyleşide yeniden görüşmek dileği ile hoşça kalın.

Tuzlu Kahve Söyleşi: Selda AVCI