Selda Avcı ile Kış Hazırlıkları

 Sonbahar kendini hissettirirken kış hazırlıkları hız kazanmaya başladı. Konserveler, kızartmalar, turşular derken en vazgeçilmez kimileri için olmazsa olmaz bir lezzet ev yapımı salçaların kaynatılma aşamasını da hemen hemen her gün görmeye başladık bile. Bizde bugün sizinle ev yapımı salça nasıl yapılır püf noktaları nelerdir bunları paylaşmak istedik. İşte tam da bu nedenlerle herkesin evinde birazcık zaman ayırarak yapabileceği pratik bir salça tarifi vereceğim. Aynı yöntemi biber salçası yapımında da kullanabilir, yemeklerinize içindekilerden emin olduğunuz katkısız, sağlıklı ve tertemiz salçanızla lezzet katabilirsiniz.

Salça yaparken domates seçimi çok önemli;

 Ankon, armut ya da yumurta domates denilen yassı, küçük ve etli domatesle salça yapmak en kolayı. Bu domatesin su oranı az ama eti bol olduğu için az fire ile daha fazla salça elde etmeniz mümkün. Çanakkale domatesi ile salça yaparsanız kg olarak daha fazla domates kullanmanız gerekir. Ama salçanızın rengi daha açık ve güzel olur.

Salçayla ilgili bilmeniz gereken en önemli püf noktalarını şöyle sıralayabiliriz;

 Salça pişirirken mutlaka tahta kaşık kullanmanız gerekir. Metal kaşık salçayı sulandırır.

Salça ocakta kurutulacaksa mutlaka başında durmanız gerekir, kaynamaya başladığında kıvamı çok yoğun olduğundan tüm mutfağınıza sıçrayabilir.

Salçanın uzun süre bozulmamasını sağlayan temel faktör tuzdur. Bu tuzun da mutlaka turşuluk olarak tabir edilen kaya tuzu olması gerekir. İyotlu tuz salçayı sulandırır.

Salçayı kullanırken mutlaka temiz kaşıkla almalı ve üzerini örtecek kadar zeytinyağı ile kaplamalısınız. Bu şekilde yaparak salçanızın hava ile temasını kesmiş olur ve bozulmasını engellersiniz.

Bazı yörelerde salçanın içine kuru kekik katılır. Kekik güçlü bir antiseptik olduğu için salçanın bozulmasını geciktirir.

Domatesin taze ve bol olduğu yaz günleri domates salçası yapmak için idealdir. Ev yapımı, katkısız ve doğal yiyecekleri tercih ediyorsanız evde domates salçasını birden fazla yöntemde hazırlayabilirsiniz. En yaygın olanları güneşte bekleterek (Anadolu'da yaygın olarak kullanılan bir yöntemidir) ya da kaynatarak yapmaktır.

Malzemeler

20 kilogram domates

300 gram kaya tuzu

Yapımı:

Öncelikle domatesleri yıkayarak iyice temizleyin ve yeşil saplarından ayırın. Küçük boy domatesleri ikiye bölün, daha büyük boy olanları birkaç parça olacak şekilde dilimleyin. Kapaklı, büyük bir kaba domatesleri koyun. Domatesleri 3-4 gün kadar yumuşamaları ve kabuklarından ayrılmaları için bu kapta bekletin. Bu süre boyunca üzerinin kabuklanmaması için domatesleri karıştırmayı unutmayın.

Bekleme süresi bittiğinde büyük bir süzgeç alıp domatesleri kabuklarından ve çekirdeklerinden ayırın. Oluşan posayı ayırıp atın. Kabuk ve çekirdeklerinden ayrılan domates, sarı renkli domates suyu ve püre haline gelir. Bu sarı renkli suyu ve püresini birbirinden ayırmak için karışımı bez torbalardan süzmek gerekir.

Sarı su püreden ayrıldıktan sonra elinizde salçanın özü kalır. Bu adımdan sonra salçayı iki şekilde hazırlayabilirsiniz.

Güneşte kurutma yöntemi;

Güneşte bekleterek hazırlamayı tercih ederseniz, önce salça özüne tuzu ekleyip karışımı geniş tepsilere koyun. Fazla suyunu çekmesi ve uygun kıvama ulaşması için bu tepsileri güneşte bekletin.

Güneşte bekletirken, tepsilerdeki domatesi günce iki kez karıştırın ve üzerlerinde toz, toprak, vb. gibi yabancı maddeler birikmemesine dikkat edin. Güneşte kurutma yöntemi sırasında salçanın üzerinin kabuklanmamasına ve küflenmemesine dikkat etmek gerekir. Yaklaşık 4-5 gün sonra tepsilerdeki domates suyunu iyice çeker ve uygun kıvama ulaşır.

Evde kaynatma yöntemi;

Eğer hazırladığınız domates püresini güneşte kurutarak salça yapma imkanınız yoksa evde kaynatma yöntemini kullanabilirsiniz. Domates püresini büyük bir kazana koyup tuzunu ekledikten sonra iyice suyunu çekene kadar kaynatın. Kaynarken sık sık karıştırmayı unutmayın.

İyice suyunu çekip kıvamını bulduğunda salçayı sıcakken, daha önceden sıcak suyla iyice yıkanmış kavanozlara koyun. Kavanozların ağzına bir parmak kadar zeytinyağı koyup kapaklarını sıkıca kapatın ve kavanozları ters çevirin.

Ek bilgiler

Sulu domateslerden daha az salça elde edeceğinizi unutmayın. Etli domatesler (armut domates) salça yapımı için daha uygun olur.

20 kg armut domatesten yaklaşık 2-3 kg salça elde edilebilir.   

Seçtiğiniz domatesin tadı salçanızın da tadını doğrudan etkiler.

Hazırlayacağınız salçayı uzun süre saklamak ve kullanmak niyetindeyseniz daha çok tuz kullanmanız gerekir.

Salçayı en sağlıklı şekilde cam kavanozlarda saklayabilirsiniz. Salçanızın bozulmasını istemiyorsanız büyük boy kavanozlar yerine orta boy kavanozlar tercih edin. Bir kez açılan kavanozu uzun süre bekletmeyin, bozulmadan tüketin.

Eeeee ne diyelim Allah ağız tadı ile yemeyi nasip etsin inşallah.