Güneş patlamaları 'karanlıkta' bırakmaz

Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Akkaya Oralhan, 2024 yılında gerçekleşmesi beklenen güneş patlaması ile ilgili verdiği bilgilerde, “2024 yılında güneş patlaması bekliyoruz ama hayatımızı etkileyecek düzeyde bir şey olmayacak” dedi.

Güneş yüzeyinde her zaman bir aktivite olduğunu ve bunların yeni bir şey olmadığını söyleyen ERÜ Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Akkaya Oralhan, “Güneş bildiğimiz gibi durağan bir cisim değil. Sabah doğuyor akşam batıyor biz onu öyle görüyoruz ama aslında öyle bir cisim değil. Kendi içerisinde de fırtınalar kopuyor. Özellikle güneşin yüzey kısımlarında zaman zaman değişik aktiviteler oluyor. Bunlar özellikle manyetik aktivitelerden dolayı ki şöyle düşünün bu manyetik aktiviteler bir lup, düğüm şeklinde bazen kırılıyor ve o kırılma noktalarından bize doğru yüksek enerji ile bazı plazma maddeleri geliyor. Bu güneş yüzeyinde her zaman var olan bir şey yani güneşin yüzeyini düşünürsek 5 bin 500 - 5 bin 800 derecelerden bahsediyoruz yani çok büyük ki kaldı ki içi daha da fazla 15 milyon kelvin civarında çok büyük bir sıcaklığa sahip. Dolayısıyla bunun içinde nükleer reaktör gibi her an her şeyin olmasını bekleriz. Fakat biz astronomlar güneşin ne zaman aktif ne zaman pasif durumda olacağını tabi ki tahmin ediyoruz, yaklaşık bir 11 yıllık çevrim” dedi.

“2024'te gerçekleşecek patlamalar yere yakın uyduları anlık belki de saatlik etkileyebilir”

Doç. Dr. İnci Akkaya Oralhan, 2024 -2025 yıllarında büyük bir aktivasyonu beklediklerini fakat bu aktivitenin yere yakın uyduları anlık ya da saatlik etkileyebileceğini söyleyerek, “Şu anda da hesaplamalarımıza göre 2024 - 2025 yılları içerisinde büyük bir aktivasyon bekliyorduk. Bazılarına göre 2024'ün ortalarında bazılarına göre sonlarında tabi ki tam tahmin edemeyiz ama en az 2-3 gün öncesinden güneşteki patlamalar tespit ediliyor. Bunu takip eden teleskoplarımız var. O yüzden bu aktivasyon her zaman vardı. Evet 2024'te biraz maksimuma ulaşacak ama bu sadece neyi etkiler? Özellikle yere yakın uydular güneşten bu yüksek enerjili plazma geldiği zaman dünyamızın manyetik alanı içerisine giriyor. Allah'tan böyle bir manyetik alanımız var, o bizi koruyor aslında. Eğer o manyetik alan olmasaydı güneşten gelen yüksek enerjili fotonlar bizim hayatımızı etkileyecekti belki dünyada da yaşam olmayacaktı. İşte gelen o parçacıklar dünya atmosferine giriyor. Özellikle kuzey kutuplarında görülen kutup ışıkları, hatta Karadeniz'de de görüldü bu ışıklar. En güzel görsel şölen olacak bizim için o ışıklar. O yüzden bizim için zaten tehlikeli bir durumu da yok. Uydular atmosferin kalınlaşmasından dolayı bir miktar yönlerinden sapabilirler. Aşağı yukarı hareket edebilirler. Onun sonucunda da GPS uyduları belki hafif konum bulmakta anlık belki de saatlik sıkıntı olabilir ama bunun haricinde bizim yaşamımızı etkileyen bir şey olmayacak” ifadelerini kullandı.

“Elektrik kesintilerini güneş patlamalarına bağlamak gibi öngörümüz yok”

Elektrik kesintilerinin her zaman olabileceğini ve bunu güneş patlamalarına bağlama gibi öngörülerinin de olmadığını söyleyen Doç. Dr. İnci Akkaya Oralhan, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Elbette ki elektrik hatlarımızı etkiler mi etkiler. Yani bugün her yerde elektrik kesintisi oluyor ama bunlar kısa sürede halledilebilecek şeyler. O yüzden bizim hayatımızı olumsuz yönde etkileyecek bir durum söz konusu değil. Vatandaşlarımızın evlerinde her an bir mum bulunsun tabi ki her an ihtiyaç olabilir ama bunu güneş patlamalarına bağlamak gibi şu an için böyle bir öngörümüz yok. Bununla ilgili ciddi bir öngörümüz yok.”