Çoğu kimsenin kokusundan nefret ettiği sarmısak 'beyaz altın' oldu
Sarımsak fiyatlarının son dönemlerdeki fahiş artışı, esnaf ve tüketiciler arasında büyük bir endişe yaratıyor. Yapılan incelemelere göre, 2023 yılında Türkiye genelinde 54 bin ton taze ve 142 bin ton kuru sarımsak üretildi. Ancak 2024 yılında bu rakamlar 50 bin ton taze ve 135 bin ton kuru sarımağa düştü. Üretim düşüşü, ithalata yönelimi artırdı 2024 yılında 4 bin 942 ton, 2025'in ilk iki ayında ise 2 bin 739 ton sarımsak ithal edildi. Ancak buna rağmen fiyatlar düşmedi.
Hal fiyatları 230 liraya kadar yükseldi. Marketlerde sarımsak fiyatları, yer ve müşteri grubuna göre 300 ila 450 lira arasında değişiyor. Hal esnafı, tüccardan aldıkları sarımsağı üretim maliyetleriyle birlikte 230 liraya satmak zorunda kaldıklarını, Aralık ayında bu fiyatın yalnızca 100 lira olduğunu belirtiyor.
Esnafın söylediğine göre, ithal sarımsağın fiyatı da 180-200 lira arasında seyrediyor. Çözümün ithalatta değil, yerli üretim alanlarının artırılmasında yattığını ifade eden hal esnafı, girdi maliyetlerinin çok yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Gübre, ilaç, tohum, ve nakliye gibi giderler artarken, işçi yevmiyeleri de 1000 lira seviyesine kadar çıktı.
Mevcut şartlar altında çiftçinin ekim yapmasının zorlaştığına vurgu yapılan açıklamalarda, tüketicilerin sarımsak alımında da zorluk yaşadığı ifade ediliyor. Fiyatların hızla artması, yaşlı bireylerin sağlıklı beslenmelerini bile tehdit ediyor. Yıllardır bu sektörde çalışan esnaf, yaşanan fiyat artışını daha önce hiç yaşamadıklarını dile getiriyor.
Sarımsak, geçmişte 'beyaz altın' olarak adlandırılan pamukla benzer bir konuma gelerek, şu an tüketiciler arasında 'beyaz altın' olarak anılmaya başlandı. Ancak bu durumun sürdürülebilir olmadığı, girdi maliyetlerinin düşürülmesi ve üretimin artırılması gerektiği vurgulanıyor. Çiftçilerin ve esnafın yaşadığı mali baskılar nedeniyle sarımsağın geleceği belirsizliğini koruyor.