AİLELERE ÇOCUK İSTİSMARINA KARŞI ÖNERİLER
Psikiyatrist Uzmanı Dr. Enver Aydın Cüceloğlu, son günlerde artan cinsel istismar olaylarına karşı aileleri uyararak, bazı noktalara dikkat çekti.
İstatistiklere bakıldığında yaklaşık her 4 kız çocuktan biri ve her 10 erkek çocuktan biri 18 yaşına gelene kadar en az bir kez cinsel istismara uğradığını ifade eden Dr. Enver Aydın Cüceloğlu, ' İstismar türleriyse teşhircilik, röntgencilik, çocuğa yetişkin cinselliği içeren filmler izletilmesi, uzayan ya da aşırı yakınlık içeren öpme davranışı ya da her türlü cinsel ilişki vb. olarak sıralanabilir' dedi.
Psikiyatrist Uzmanı Dr. Enver Aydın Cüceloğlu, ailelere şu uyarılarda bulundu:
1. Öncelikle şunları bilmelisiniz:
– İstismarcıların % 80'i çocuğun tanıdık çevresindendir. % 20'lik kısmı, çocuğun daha önce hiç görmediği, etkileşime girmediği tanıdık olmayan kişilerdir.
– İstismarcılar genellikle şüpheli görünmezler, sıradan ve güvenilir görünen kişilerdir.
– Çocuklar cinsel istismar konusunda genellikle yalan söylemezler. Ancak istismara bir kereden fazla maruz kalan çocukların ebeveynlerinin -en yumuşak tabirle- sorumsuz davrandığı, çocuğunu yeterince koruyamadığı düşünülür.
- Parklar, genel tuvaletler, karanlık sokaklar, karanlık yerler, boş inşaat alanları en çok korkulan yerler olsa da cinsel istismara çoğu zaman evde, okulda ya da ev ile okul arasında kalan yol ve çocuğun çevresindeki alanlarda rastlanmaktadır.
2. Çocuğunuza İç Çamaşırı Kuralını Mutlaka Öğretin!
Çocuklarınıza vücutlarının kendilerine ait olduğunu ve hiç kimsenin, kendi izinleri olmadan, vücutlarına dokunamayacağını öğretmelisiniz.
İç Çamaşırı Kuralı Nedir?
Kural: Başkaları çocukların iç çamaşırlarına ve çamaşırın iç kısmındaki bedenlerine dokunamazlar. Çocuklar da aynı şekilde başkalarının bu yerlerine dokunmamalıdır.
İstisna durumlar: Doktorlar, anne baba ya da bakıcılar vb. gerekli durumda istisnadır. Yine de en ufak bir rahatsızlık hissettiklerinde 'Hayır!' demeleri gerektiğini çocuğunuza açıklamalı ve gerektiğinde 'Hayır Dokunma!' demeye teşvik etmelisiniz..
3. Çocuğunuza İyi ve Kötü Sırların Ne Olduğunu Öğretin. İyi sırlar mutluluk verir, kötü sırlarsa mutsuzluk… İstismarcılar, sıklıkla 'bu bir sır, aramızda' kalsın derler. Eğer çocuğunuza, kötü sırları saklamaması gerektiğini öğretmediyseniz, istismara uğradığı takdirde, 'sır tutmak her zaman iyidir' kanısı ve yanılgısıyla bunu size söylemeyebilir.
4. Çocuğunuza İyi ve Kötü Dokunmaların Neler Olduğunu Öğretin.
– İyi dokunmalar ailemizin, arkadaşlarımızın ve diğer tanıdık çevremizin bizi önemsediğini hissettirir.
– Kötü dokunmalarsa kendimizi kötü hissettirir. Kötü bir dokunma sezdiğimizde kendimizi öfkeli ve kirlenmiş hissederiz.
Çocuğunuza, kötü dokunmaya maruz kaldığında, 'dokunma! Diyebilmesini; gerektiğinde çevresinden yardım istemesini, bağırmasını ya da kötü dokunan kişiyi itip kaçmasını söyleyin.
5. Çocuğunuza Mutlaka Cinsel Eğitim Verin.
Cinsellik hakkında yaşına göre bilmesi gerekenden daha az bilgiye sahip olması çocuğunuzun cinsel istismara maruz kalma riskini arttırır. Çocuğun olası tacizlere karşı kendini koruyabilmesi için sağlıklı bir cinsel bilgiye ihtiyacı vardır. Örneğin, çocuğunuz size 'ben nasıl doğdum/oldum?' sorusunu sorduğunda ona 'seni leylekler getirdi' demek hatalı ve yararsız bir açıklamadır. Bunun yerine, çocuğun yaşına göre açıklama yapılmalıdır. Örneğin, 'biz annenle/babanla birbirimizi severek evlendik. Daha çok sevdiğimizdeyse sen oldun' gibi. Eğer çocuğunuzun yaşı bu açıklamadan tatmin olmayacak kadar büyükse -açıklamayı yapan ebeveyne göre- 'annenin yumurtalarıyla benim tohumlarım birleşti ve bu birleşmeden yaklaşık 9 ay sonra sen doğdun' diyebilirsiniz. Eğer çocuğunuzun yaşı daha büyükse, artık cinsel birleşmenin ne olduğunu, bu konuda yazılmış ve görsellik içeren kitaplardan yararlanarak onunla birlikte okumalı ve ona gerekli açıklamaları yapmalısınız. Unutmayın, çocuğunuza zamanında ve doğru bilgiler içeren cinsel eğitim vermek, çocuğunuzu cinsel istismardan korur, yetişkinlik döneminde daha sağlıklı bir cinsel hayatı olmasına katkıda bulunur. Doğru bilgiye dayanan ve çocuğun yaşına göre cinsel eğitim vermek aynı zamanda sizin analık/babalık görevinizdir.
6. Çocuğunuzun özel alanı olduğunu öğretin ve o alana öncelikle siz girmeyin.
– Çocuğunuz fiziksel yeterliğe ulaştığında genital bölgelerini, siz değil kendisi temizlemelidir.
– Çocuğunuzun yatağını uygun zamanda ayırın (2 yaş civarı), gerekirse bir uzmandan bu konuda destek alın.
– Cinsel organını uygun olmayan yerlerde bir başkasına göstermesi için çocuğunuzu teşvik etmemelisiniz. Kız çocuğunun da erkek çocuğunun genital bölgelerinin aynı derecede özel olduğunu unutmayın.
– Çocuklarınızı dudaklarından öpmeyin ve iyi niyetle ya da oyun amacıyla da olsa kimsenin öpmesine izin vermeyin! Özel alan ve özel bölge kavramlarını edinen çocuklar cinsel istismara karşı daha iyi korunmuş olacaklardır.
7. Çocuğunuzun cinsel istismara uğradığından şüphelenirseniz ne yapmalısınız?
– Öncelikle onu yargılamadan dinlemeye hazır olduğunuzu gösterin.
– Çocuğunuza inandığınızı hissettirin.
– Ona her türlü yardım için hazır olduğunuzu sözle belirtin.
– Suçluluk duymaması için çaba gösterin.
– Çocuğunuz ve gerekirse kendiniz için uzman desteği alın (psikolog, psikiyatrist, çocuk gelişimi uzmanı, sosyal çalışmacı vb.) [Kurumsal]
Psikiyatrist Uzmanı Dr. Enver Aydın Cüceloğlu, ailelere şu uyarılarda bulundu:
1. Öncelikle şunları bilmelisiniz:
– İstismarcıların % 80'i çocuğun tanıdık çevresindendir. % 20'lik kısmı, çocuğun daha önce hiç görmediği, etkileşime girmediği tanıdık olmayan kişilerdir.
– İstismarcılar genellikle şüpheli görünmezler, sıradan ve güvenilir görünen kişilerdir.
– Çocuklar cinsel istismar konusunda genellikle yalan söylemezler. Ancak istismara bir kereden fazla maruz kalan çocukların ebeveynlerinin -en yumuşak tabirle- sorumsuz davrandığı, çocuğunu yeterince koruyamadığı düşünülür.
- Parklar, genel tuvaletler, karanlık sokaklar, karanlık yerler, boş inşaat alanları en çok korkulan yerler olsa da cinsel istismara çoğu zaman evde, okulda ya da ev ile okul arasında kalan yol ve çocuğun çevresindeki alanlarda rastlanmaktadır.
2. Çocuğunuza İç Çamaşırı Kuralını Mutlaka Öğretin!
Çocuklarınıza vücutlarının kendilerine ait olduğunu ve hiç kimsenin, kendi izinleri olmadan, vücutlarına dokunamayacağını öğretmelisiniz.
İç Çamaşırı Kuralı Nedir?
Kural: Başkaları çocukların iç çamaşırlarına ve çamaşırın iç kısmındaki bedenlerine dokunamazlar. Çocuklar da aynı şekilde başkalarının bu yerlerine dokunmamalıdır.
İstisna durumlar: Doktorlar, anne baba ya da bakıcılar vb. gerekli durumda istisnadır. Yine de en ufak bir rahatsızlık hissettiklerinde 'Hayır!' demeleri gerektiğini çocuğunuza açıklamalı ve gerektiğinde 'Hayır Dokunma!' demeye teşvik etmelisiniz..
3. Çocuğunuza İyi ve Kötü Sırların Ne Olduğunu Öğretin. İyi sırlar mutluluk verir, kötü sırlarsa mutsuzluk… İstismarcılar, sıklıkla 'bu bir sır, aramızda' kalsın derler. Eğer çocuğunuza, kötü sırları saklamaması gerektiğini öğretmediyseniz, istismara uğradığı takdirde, 'sır tutmak her zaman iyidir' kanısı ve yanılgısıyla bunu size söylemeyebilir.
4. Çocuğunuza İyi ve Kötü Dokunmaların Neler Olduğunu Öğretin.
– İyi dokunmalar ailemizin, arkadaşlarımızın ve diğer tanıdık çevremizin bizi önemsediğini hissettirir.
– Kötü dokunmalarsa kendimizi kötü hissettirir. Kötü bir dokunma sezdiğimizde kendimizi öfkeli ve kirlenmiş hissederiz.
Çocuğunuza, kötü dokunmaya maruz kaldığında, 'dokunma! Diyebilmesini; gerektiğinde çevresinden yardım istemesini, bağırmasını ya da kötü dokunan kişiyi itip kaçmasını söyleyin.
5. Çocuğunuza Mutlaka Cinsel Eğitim Verin.
Cinsellik hakkında yaşına göre bilmesi gerekenden daha az bilgiye sahip olması çocuğunuzun cinsel istismara maruz kalma riskini arttırır. Çocuğun olası tacizlere karşı kendini koruyabilmesi için sağlıklı bir cinsel bilgiye ihtiyacı vardır. Örneğin, çocuğunuz size 'ben nasıl doğdum/oldum?' sorusunu sorduğunda ona 'seni leylekler getirdi' demek hatalı ve yararsız bir açıklamadır. Bunun yerine, çocuğun yaşına göre açıklama yapılmalıdır. Örneğin, 'biz annenle/babanla birbirimizi severek evlendik. Daha çok sevdiğimizdeyse sen oldun' gibi. Eğer çocuğunuzun yaşı bu açıklamadan tatmin olmayacak kadar büyükse -açıklamayı yapan ebeveyne göre- 'annenin yumurtalarıyla benim tohumlarım birleşti ve bu birleşmeden yaklaşık 9 ay sonra sen doğdun' diyebilirsiniz. Eğer çocuğunuzun yaşı daha büyükse, artık cinsel birleşmenin ne olduğunu, bu konuda yazılmış ve görsellik içeren kitaplardan yararlanarak onunla birlikte okumalı ve ona gerekli açıklamaları yapmalısınız. Unutmayın, çocuğunuza zamanında ve doğru bilgiler içeren cinsel eğitim vermek, çocuğunuzu cinsel istismardan korur, yetişkinlik döneminde daha sağlıklı bir cinsel hayatı olmasına katkıda bulunur. Doğru bilgiye dayanan ve çocuğun yaşına göre cinsel eğitim vermek aynı zamanda sizin analık/babalık görevinizdir.
6. Çocuğunuzun özel alanı olduğunu öğretin ve o alana öncelikle siz girmeyin.
– Çocuğunuz fiziksel yeterliğe ulaştığında genital bölgelerini, siz değil kendisi temizlemelidir.
– Çocuğunuzun yatağını uygun zamanda ayırın (2 yaş civarı), gerekirse bir uzmandan bu konuda destek alın.
– Cinsel organını uygun olmayan yerlerde bir başkasına göstermesi için çocuğunuzu teşvik etmemelisiniz. Kız çocuğunun da erkek çocuğunun genital bölgelerinin aynı derecede özel olduğunu unutmayın.
– Çocuklarınızı dudaklarından öpmeyin ve iyi niyetle ya da oyun amacıyla da olsa kimsenin öpmesine izin vermeyin! Özel alan ve özel bölge kavramlarını edinen çocuklar cinsel istismara karşı daha iyi korunmuş olacaklardır.
7. Çocuğunuzun cinsel istismara uğradığından şüphelenirseniz ne yapmalısınız?
– Öncelikle onu yargılamadan dinlemeye hazır olduğunuzu gösterin.
– Çocuğunuza inandığınızı hissettirin.
– Ona her türlü yardım için hazır olduğunuzu sözle belirtin.
– Suçluluk duymaması için çaba gösterin.
– Çocuğunuz ve gerekirse kendiniz için uzman desteği alın (psikolog, psikiyatrist, çocuk gelişimi uzmanı, sosyal çalışmacı vb.) [Kurumsal]