10 Kişiden 1'inde Görülen: Bahar Alerjisi
Bahar alerjisi, her 10 bireyden 1'inde ve tüm dünya ülkelerinde yaygın bir şekilde görülen bir alerji hastalığıdır.
Bu alerji türü aynı zamanda alerjik rinit ve saman nezlesi şeklinde de adlandırılabilmektedir. Bu alerjinin ortaya çıkmasında immün sistemin güçlü olması ancak hiçbir zararı olmamasına rağmen polenlere karşı savaş açmasından dolayı kaynaklanmaktadır. İmmün sistemin savaş açtığı bu polenler çim ve ağaç gibi bitkilerin üreme yolu ile özellikle bahar aylarında havaya saçtığı üreme hücreleridir.
Bazı kişiler bu durumu mevsimsel alerji diye de adlandırılabilmektedir. Bunun nedeni polenlerin yılın bütün zamanlarında değil de bahar aylarında havaya yayıldığı ve belirtilerin de özellikle bu dönemde ortaya çıkmasıdır. Eğer bahar alerjisi yaşayan kişilerde bahar aylarında görülen belirti ve bulguların benzerleri yılın diğer aylarında da aynı şekilde ve aynı şiddette görülüyor ise mutlaka altta başka bir alerjik hastalığın mevcut bulunduğu düşünülmeli ve buna yönelik tarama testlerinin uygulanması gerekmektedir.
Bahar Alerjisinin Nedenleri Nelerdir ?
Bahar alerjisi diğer bütün alerjik hastalıklarda olduğu gibi immün sistemindeki hücrelerin hiçbir zararı ve toksik etkisi bulunmayan polen hücrelerine karşı savaş açması sonucu oluşan bir alerjik tablodur. Yani diğer bir tanımla immün sistemi hücreleri polenleri enfeksiyon etkeni olarak görür ve onları öldürmek için hücrelerini uyarır. Bu duruma neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir;
Bahar Alerjisinin Belirti ve Bulguları Nelerdir ?
Bahar alerjisine sahip olan hastalar alerji etkeni ile karşılaştıktan sonra çeşitli belirti ve bulgular ortaya çıkar. Görülen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
Bahar alerjisinde görülen bu belirtiler ve bulgular alerjinin şiddetine, alerjen maddenin miktarına ve kişinin genel immün sistemi durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir.
Bahar Alerjisinin Tanısı Nasıl Konulur, Tedavisi ve Bakımı Nasıldır ?
Bahar alerjisinin tedavi edilebilmesi için çeşitli testler ve taramalar ile kesin tanının konulması gerekmektedir. Bahar alerjisinin tanısının konulmasında deri prick testi, provokasyon testi ve antikor miktarı için kan testleri ile kesin tanı konulabilmektedir. Bahar alerjisi yaşayan hastalar kimi zaman bahar alerjisi ne zaman geçer şeklinde sorular yönetebilmektedir. Bahar alerjisinin tedavi edilebilmesi için belirtilerin ortaya çıktığı tarihte veya bahar ayları gelmeden hemen önce uygulanan tedavi yöntemleri ile hastalığın belirtileri hafifletilebilmekte ve kişi daha rahat bir yaşam sürebilmektedir.
Bahar alerjisinin tedavi edilebilmesi için belirti dönemi veya alerji öncesi dönemlerde çeşitli ilaçların uygulanması gerekmektedir. Belirtilerin görülmeye başlandığı dönemde en etkili tedavi yöntemi spesifik immünoterapi yöntemidir. Bu tedavi yöntemi oldukça uzun bir süre etkisini hasta üzerinde göstermektedir. Bu tedavi yönteminde bağışıklık sisteminin aşırı tepki göstermesi engellenir ve hasta alerjik etkene maruz kalsa bile hiçbir belirti ve bulgu görülmez.
Polenlerin üretilip havaya saçıldığı bahar ayları yaklaşınca hastalara uygulanan antialerjik ilaçlar ile ortaya çıkan belirti ve bulgular en aza indirilir. Bu ilaçlar mevsimsel olarak uygulanır ve doz ayarı da hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik göstermektedir. Bu ilaçların içerisinde etken madde olarak setirizin ve loratadin gibi maddeler bulunmaktadır. Ayrıca bahar alerjisi hastalarına immünoloji doktorları tarafından alerjik atakların görüldüğü dönemlerde hastadaki belirtilerin hafifletilmesi adına antihistaminikler de kullanılabilmektedir.
Bazı kişiler bu durumu mevsimsel alerji diye de adlandırılabilmektedir. Bunun nedeni polenlerin yılın bütün zamanlarında değil de bahar aylarında havaya yayıldığı ve belirtilerin de özellikle bu dönemde ortaya çıkmasıdır. Eğer bahar alerjisi yaşayan kişilerde bahar aylarında görülen belirti ve bulguların benzerleri yılın diğer aylarında da aynı şekilde ve aynı şiddette görülüyor ise mutlaka altta başka bir alerjik hastalığın mevcut bulunduğu düşünülmeli ve buna yönelik tarama testlerinin uygulanması gerekmektedir.
Bahar Alerjisinin Nedenleri Nelerdir ?
Bahar alerjisi diğer bütün alerjik hastalıklarda olduğu gibi immün sistemindeki hücrelerin hiçbir zararı ve toksik etkisi bulunmayan polen hücrelerine karşı savaş açması sonucu oluşan bir alerjik tablodur. Yani diğer bir tanımla immün sistemi hücreleri polenleri enfeksiyon etkeni olarak görür ve onları öldürmek için hücrelerini uyarır. Bu duruma neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir;
- Diğer birçok hastalıkta ve klinik tabloda olduğu gibi bahar alerjisinde de kalıtım önemli bir yere sahiptir. Bu duruma yatkınlığın olduğu genlerin kişide bulunması veya ailede bahar alerjisi öyküsü bu alerjiye olan yatkınlığı arttırmaktadır.
- Kanıtlanamayan ancak büyük bir etkisinin olduğu düşünüldüğü aşırı hijyen takıntısı bu duruma neden olabilmektedir. Aşırı hijyen sonucunda bağışıklık hücrelerinin üretimi ve çalışması yavaşlar daha sonrasında ise bu etkenlere karşı duyarlı hale gelir ve alerji oluşur.
- Bunun yanı sıra hava kirliliği, sigara dumanı, evde evcil hayvan beslemek ve sağlıksız beslenme gibi nedenler de bahar alerjisine neden olabilmektedir.
Bahar Alerjisinin Belirti ve Bulguları Nelerdir ?
Bahar alerjisine sahip olan hastalar alerji etkeni ile karşılaştıktan sonra çeşitli belirti ve bulgular ortaya çıkar. Görülen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- Sürekli devam eden burun akıntısı
- Burunda tıkanıklık ve kaşıntı
- Göz kapaklarında şişlik
- Gözlerin sulanması ve kaşıntı
- Hapşırma
- Boğazın kaşınması
- Koku ve tat alma duyularında azalmalar
- Yorgunluk ve halsizlik
- Uyku problemleri
- Kas ve kemik ağrıları
- İştah kaybı
- Depresyona yatkınlık
- Nefes darlığı
- Solunum güçlüğü gibi belirtiler bahar alerjisinde yaygın bir şekilde görülmektedir.
Bahar alerjisinde görülen bu belirtiler ve bulgular alerjinin şiddetine, alerjen maddenin miktarına ve kişinin genel immün sistemi durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir.
Bahar Alerjisinin Tanısı Nasıl Konulur, Tedavisi ve Bakımı Nasıldır ?
Bahar alerjisinin tedavi edilebilmesi için çeşitli testler ve taramalar ile kesin tanının konulması gerekmektedir. Bahar alerjisinin tanısının konulmasında deri prick testi, provokasyon testi ve antikor miktarı için kan testleri ile kesin tanı konulabilmektedir. Bahar alerjisi yaşayan hastalar kimi zaman bahar alerjisi ne zaman geçer şeklinde sorular yönetebilmektedir. Bahar alerjisinin tedavi edilebilmesi için belirtilerin ortaya çıktığı tarihte veya bahar ayları gelmeden hemen önce uygulanan tedavi yöntemleri ile hastalığın belirtileri hafifletilebilmekte ve kişi daha rahat bir yaşam sürebilmektedir.
Bahar alerjisinin tedavi edilebilmesi için belirti dönemi veya alerji öncesi dönemlerde çeşitli ilaçların uygulanması gerekmektedir. Belirtilerin görülmeye başlandığı dönemde en etkili tedavi yöntemi spesifik immünoterapi yöntemidir. Bu tedavi yöntemi oldukça uzun bir süre etkisini hasta üzerinde göstermektedir. Bu tedavi yönteminde bağışıklık sisteminin aşırı tepki göstermesi engellenir ve hasta alerjik etkene maruz kalsa bile hiçbir belirti ve bulgu görülmez.
Polenlerin üretilip havaya saçıldığı bahar ayları yaklaşınca hastalara uygulanan antialerjik ilaçlar ile ortaya çıkan belirti ve bulgular en aza indirilir. Bu ilaçlar mevsimsel olarak uygulanır ve doz ayarı da hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik göstermektedir. Bu ilaçların içerisinde etken madde olarak setirizin ve loratadin gibi maddeler bulunmaktadır. Ayrıca bahar alerjisi hastalarına immünoloji doktorları tarafından alerjik atakların görüldüğü dönemlerde hastadaki belirtilerin hafifletilmesi adına antihistaminikler de kullanılabilmektedir.